ท่ามกลางเศรษฐกิจในปัจจุบันที่จัดได้ว่าไม่สู้จะดีนัก นักลงทุนและนักวิเคราะห์หลายสำนักต่างกังวลถึงสถานการณ์เศรษฐกิจที่ชะลอตัวและกำลังมองหาแนวทางการกระตุ้นเศรษฐกิจใหม่ ๆ ซึ่งหนึ่งในแนวทางที่รัฐบาลกำลังพิจารณาและจะให้การสนับสนุนกับกลุ่มผู้ประกอบการรุ่นใหม่ โดยมีการประกาศแนวทางการสนับสนุนออกมาแล้วคือ การเตรียมจัดงาน “ Startup Expo ” ซึ่งมีกำหนดจัดขึ้นในช่วง ระหว่างวันที่ 28 เมษายน – 1 พฤษภาคมสำหรับหลายคนที่อาจจะเพิ่งเคยได้ยินคำว่า Startup อาจจะมีคำถามว่า Startup หมายถึงกิจการประเภทใด มีเงื่อนไขการให้การสนับสนุนทุนเป็นอย่างไร ใครเข้าข่ายการได้รับการสนับสนุนบ้าง วันนี้มาทำความรู้จักกับกิจการ Startup กันดีกว่า
Startup หมายถึงกิจการประเภทใด
แนวคิดเรื่อง Startup นั้นมาจากกระแสความสนใจธุรกิจที่เริ่มต้นจากการเกิดแนวคิดทางด้านไอทีที่สร้างสรรค์ขึ้นเอง ฉีกและแหวกแนวไม่เหมือนใคร และต้องตอบโจทย์ความต้องการของกลุ่มลูกค้าด้วย ตัวอย่างธุรกิจระดับโลกที่เคยผ่านการเป็น Startup มาแล้วมีอยู่จำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็น Facebook Google ก็ล้วนผ่านจุดนี้มาด้วยกันทั้งนั้น ทั้งนี้สำหรับในประเทศไทยเราอาจเริ่มต้นจากการเป็น SMEs ขนาดเล็กที่ใช้เงินทุนของตนเอง แต่หัวใจหลักคือการใช้แรงบันดาลใจของแต่ละคนรังสรรค์ธุรกิจที่ตนเองชอบขึ้นมา โดยการทำธุรกิจก็ยังคงต้องอยู่บนการวางแผนและการประเมินความเป็นไปได้ทางธุรกิจด้วย ซึ่งส่วนใหญ่แล้วอุปสรรคสำคัญของ Startup มักจะมาจากการขาดโอกาสในการเข้าถึงแหล่งเงินทุน ขาดคำแนะนำในการเริ่มต้นธุรกิจ หรือบางครั้งขาดผู้ร่วมทุน ดังนั้น การเกิดขึ้นของ Startup จึงจำเป็นอย่างยิ่งต้องมีผู้เชี่ยวชาญในด้านการลงทุนหรือแหล่งทุนในการให้โอกาสในการทำธุรกิจ
โดยทั่วไปแล้วนักลงทุนจัดว่าเป็นหัวใจหลักของการเริ่มต้นทำ Startup เลยทีเดียว โดยอาจแบ่งนักลงทุนออกได้เป็น 2 กลุ่ม คือ นักลงทุนแบบ Angel Investor และแบบ Venture Investor เรียกง่าย ๆ คือ นักลงทุนแบบแรกเป็นคนร่วมลงขันลงหุ้นกับกิจการเราด้วยตั้งแต่เริ่มธุรกิจ พร้อมร่วมหัวจมท้ายไปกับ Startup โครงการนี้ไปด้วยกัน อาจมีตั้งแต่การลงเงิน การลงแรง หรือการลงแนวทางร่วมกันในการพัฒนาธุรกิจ แต่สำหรับแบบที่สองนั้นเป็นการร่วมทุนแบบเชิญนักลงทุนที่มีทุนหนามาร่วมกิจการด้วย ซึ่งโดยมากแล้วมักจะเกิดขึ้นเมื่อกิจการเดินไปได้ในระดับหนึ่ง ซึ่งนักลงทุนกลุ่มนี้พร้อมจะเสี่ยงและลงทุนด้วยเม็ดเงินจำนวนมาก ตัวอย่างที่เห็นชัดเจนเช่น กรณีการซื้อกิจการ Instagram ของ Facebook เป็นต้น
มหกรรม Startup Expo และการสนับสนุนเงินทุนจากรัฐบาล
ด้วยเหตุนี้ในช่วงต้นปีที่ผ่านมาปรากฏนโยบายการให้การสนับสนุนธุรกิจ Startup กับผู้ประกอบการไฟแรงที่อาจมีอนาคตด้วยการเตรียมจัดงาน Startup Expo ขึ้นในเดือนปลายเดือนมีนาคมนี้ โดยมีกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ รวมถึงสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติมาเป็นผู้รับสมัครผู้ประกอบการที่สนใจเข้าร่วม โดยให้การสนับสนุนทั้งในด้านเงินลงทุนและการให้ความรู้แก่ผู้ประกอบการที่สนใจด้วยการเชิญตัวอย่างกิจการ Startup ที่ประสบความสำเร็จมาให้คำแนะนำแก่ผู้เข้าร่วมงาน โดยได้วางแผนการจัดงานแยกประเภทกิจการที่อยู่ในข่าย Startup ได้แก่งานไอที วิทยาศาสตร์ นวัตกรรม Co-working Space รวมถึงการจัดพื้นที่ให้สถาบันการเงินที่สนใจจะให้การสนับสนุนโอกาสการลงทุนมาตั้งบูธด้วย
ใครบ้างที่มีสิทธิได้รับการสนับสนุนในกิจการนี้
ในเบื้องต้นการเข้าร่วมกิจกรรม Startup Expo ยังให้โอกาสในการรับเงินทุนแบบให้เปล่าจำนวน 800,000 บาทด้วยกับ 50 กิจการที่ผ่านการประเมินของคณะกรรมการ ซึ่งอยู่ในรูปของ Startup Voucher เพื่อให้กิจการที่ผ่านการคัดเลือกนำเงินลงทุนดังกล่าวไปใช้ในการออกแบบ การใช้จ่าย Co-working Space เป็นต้น ทั้งนี้ ผู้ที่มีสิทธิเข้าร่วมจะต้องสมัครร่วมโครงการกับทางสำนักนวัตกรรมแห่งชาติ (สนช.) โดยทาง สนช.จะมีเจ้าหน้าที่และคณะกรรมการในการประเมินความเป็นไปได้ของโครงการและแผนธุรกิจ รวมถึงผู้ที่เข้าประกวดจะต้องขึ้นเวทีเพื่อนำเสนอธุรกิจด้วย และเงื่อนไขในการรับ Voucher จะต้องเขียนแผนการทำงานในช่วงเวลา 12 เดือน มานำเสนอแก่คณะกรรมการพิจารณาด้วย ซึ่งทั้งหมดนี้สำนักนวัตกรรมแห่งชาติมีเป้าหมายจะตั้งงบประมาณสนับสนุนสำหรับปี พ.ศ. 2560 ในการส่งเสริมกิจกรรมนี้ทั้งสิ้น 350 ล้านบาท หรือเพิ่มขึ้นเป็น 350 บริษัท และทั้งหมดนี้จะต้องผ่านสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมให้พิจารณา
ข้อแนะนำสำหรับมือใหม่หัดเริ่ม Startup
สิ่งหนึ่งที่ต้องระวังและเป็นประเด็นที่นักลงทุนมือใหม่หลายคนกังวลคือการเริ่มต้นธุรกิจ Startup แล้วจะไปรอดหรือไม่ สิ่งแรกที่เหล่านักลงทุนซึ่งเคยผ่านประสบการณ์นี้มาแล้วแนะนำไว้ก็คือต้องทำการทดสอบพฤติกรรมของกลุ่มลูกค้าเป้าหมายก่อนเป็นอันดับแรก สำหรับกลุ่มกิจการด้านไอทีอาจเขียนชุดคำสั่งในโปรแกรมคอมพิวเตอร์เพื่อสำรวจพฤติกรรมของกลุ่มลูกค้าก่อนเพื่อให้แน่ใจได้ว่าเมื่อเริ่มต้นกิจการแล้วจะยังคงสามารถประกอบกิจการต่อไปได้
ทั้งหมดนี้เป็นการนำเสนอโอกาสและความเป็นไปได้ในการเริ่มต้นทำธุรกิจ Startup สำหรับคอไอทีและผู้สนใจด้านนวัตกรรม และนี่เป็นโอกาสที่หาไม่ได้ง่ายในการเข้าถึงแหล่งทุนเพื่อตั้งต้นกิจการด้านไอทีและนวัตกรรมใหม่ ๆ อย่างไรก็ตามข่าวประกาศจากการจัดงาน Startup Expo พบว่า มีการเลื่อนเวลาการเปิดกิจกรรมนี้จากปลายเดือนมีนาคมไปเป็นระหว่างวันที่ 28 เมษายน – 1 พฤษภาคม ณ ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ โดยเตรียมความพร้อมในด้านพื้นที่จัดกิจกรรมและวิทยากรเข้าร่วม สำหรับใครที่สนใจและมองหาโอกาสในการสร้างกิจการของตนเอง ขอแนะนำว่าอย่าพลาดงานนี้โดยเด็ดขาด