ความรู้พื้นฐานในการ ดูกรมธรรม์ประกันชีวิต

กรมธรรม์ประกันชีวิต เป็นผลิตภัณฑ์ที่สำคัญยิ่งอีกสิ่งหนึ่งซึ่งเป็นเครื่องมือในลักษณะของสัญญาเพื่อประโยชน์ตอบแทนความสูญเสียรายได้ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต ซึ่งยังไม่มีสัญญาชนิดใดที่ทำได้เหมือนกับกรมธรรม์ประกันชีวิต

การประกันชีวิตรับรองจำนวนเงินที่แน่นอนสำหรับครอบครัว หรือสำหรับในวัยชราของผู้เอาประกันชีวิตเองโดยการประกันชีวิต หรือประกันการศึกษาบุตรโดยบิดาอาจเป็นผู้รับรองเงินค่าเล่าเรียนเพื่อการศึกษาของบุตรไม่ว่าเขาจะมีชีวิตอยู่หรือจากไปก่อนก็ตาม โดยปกติแล้วคนจำนวนมากพากันกล่าวว่าการ ดูกรมธรรม์ประกันชีวิต นั้น ช่างมีความยาวหลายหน้า ตัวหนังสือก็เล็ก ๆ อ่านแล้วไม่เข้าใจ

เหตุผลที่กรมธรรม์ประกันชีวิตจะต้องระบุเงื่อนไขเอาไว้โดยละเอียดที่สำคัญ  2 ประการ

เพราะสิทธิที่บริษัทให้แก่ผู้ถือกรมธรรม์นั้นมีอยู่หลายประการ และบางประการอาจไม่เกิดขึ้นในระยะเวลาสั้น ๆ คู่สัญญาของบริษัท อาจไม่ได้มีชีวิตอยู่เพื่อชี้แจง หรืออธิบายความหมายของสัญญา ด้วยเหตุนี้เงื่อนไขต่างๆ จึงต้องเขียนอย่างชัดแจ้งใช้ภาษาที่รัดกุมมีกฎหมายรองรับเงื่อนไขทุกข้อซึ่งไม่เพียงแต่ปกป้องบริษัท แต่เป็นการปกป้องผู้เอาประกันภัยด้วย

• กรมธรรม์แบบต่างๆ

หลายท่านคงทราบดีแล้วว่า กรมธรรม์ประกันชีวิตมีอยู่หลายแบบซึ่งแต่ละแบบมีรายระเอียดที่แตกต่างกัน แต่ก็คล้ายกันในสาระสำคัญและมีเงื่อนไขหลายข้อที่ตรงกันเป็นมาตรฐาน ถ้าหากได้เข้าใจแบบกรมธรรม์หลัก 3 แบบแล้ว ก็จะช่วยให้สามารถศึกษาทำความเข้าใจกับกรมธรรม์แบบอื่นๆ ของแต่ละบริษัทได้ง่ายยิ่งขึ้น

• ในหน้าแรกของกรมธรรม์ประกันชีวิตนั้นจะต้องประกอบด้วย

1.  ชื่อผู้เอาประกัน และผู้รับผลประโยชน์
2.  จำนวนเงินที่เอาประกัน
3.  วันที่ออกกรมธรรม์ เลขที่กรมธรรม์ และอายุของผู้เอาประกัน
4.  จำนวนเบี้ยประกัน   วิธีชำระเบี้ยประกัน  กำหนดเวลาในการชำระเบี้ยประกัน  กำหนดเวลาในการประกัน
5.  สัญญาเพิ่มเติม หรืออนุสัญญาในการประกัน
6.  ชื่อบริษัทผู้รับประกันและที่ทำการ

ข้อกำหนดในส่วนนี้จะมีความแตกต่างกันตามแบบของกรมธรรม์ 

ในหน้าต่อไปของกรมธรรม์ โดยปกติแล้วก็จะมีข้อกำหนดต่าง ๆ เกี่ยวกับสิทธิของผู้เอาประกันและสิทธิของบริษัทโดยทั่ว ๆ ไปกรมธรรม์แบบตลอดชีพหรือแบบสะสมทรัพย์

• สิทธิครอบครองกรมธรรม์ 

เงื่อนไขข้อนี้ระบุอำนาจและสิทธิของผู้ถือกรมธรรม์เช่น

1.1 ผู้ถือกรมธรรม์มีสิทธิจัดการทุกสิ่งทุกอย่างเกี่ยวกับกรมธรรม์ตลอดเวลาที่มีชีวิตอยู่

1.2 การมอบให้บุคคลอื่นเป็นผู้ถือกรมธรรม์

• ผู้รับประโยชน์ 

เงื่อนไขข้อนี้ให้สิทธิผู้ถือกรมธรรม์ในการแต่งตั้งหรือเปลี่ยนแปลงผู้รับประโยชน์

• การผ่อนผันชำระเบี้ยประกันภัย 

เงื่อนไขข้อนี้บริษัทให้สิทธิพิเศษแก่ผู้เอาประกันโดยยืดเวลาออกไปได้อีก 30 วัน หลังจากวันที่ถึงกำหนดชำระเบี้ยประกัน และไม่ถือว่าผิดสัญญา ทั้งไม่คิดดอกเบี้ยด้วย

• การต่อสัญญา 

การขาดชำระเบี้ยประกันตามกำหนด จะทำให้สัญญาขาดอายุลง เงื่อนไขข้อนี้จะรับรองให้ผู้เอาประกันมีสิทธิต่อสัญญาได้ภายในเวลา 5 ปี นับจากวันที่เบี้ยประกันขาดชำระครั้งแรก แต่ทั้งนี้กรมธรรม์ฉบับดังกล่าวยังไม่ได้ถูกเวนคืน และผู้เอาประกันจะต้องแสดงหลักฐานสุขภาพและอยู่ในสภาพที่สามารถรับประกันภัยได้

สัญญาประกันชีวิตเป็นสัญญาที่บริษัทประกันออกให้แก่ผู้เอาประกัน และสัญญาว่าจะจ่ายเงินเงินจำนวนหนึ่งที่ระบุไว้ในกรมธรรม์ให้แก่ผู้รับผลประโยชน์หรือผู้ถือกรมธรรม์ ในกรณีผู้เอาประกันเสียชีวิตก่อนสัญญาครบกำหนดหรือเมื่อสัญญาครบกำหนด และผู้เอาประกันมีหน้าที่ชำระค่าตอบแทนเรียกว่า เบี้ยประกัน ให้แก่บริษัทตามกำหนดเวลาที่ระบุไว้เป็นงวดๆ ซึ่งมีเงื่อนไขแจ้งสิทธิต่างๆ และมีวิธีปฏิบัติอยู่ในสัญญาดังกล่าว