วันนี้ 2 พ.ย. 60 เป็นวันที่ชาวไทยต่างตื่นเต้นที่จะได้ชมนิทรรศการพระเมรุมาศ ณ ท้องสนามหลวง กรุงเทพมหานคร หลังจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดนิทรรศการเมื่อเช้าวันนี้แล้วนั้น ก็เป็นโอกาสของประชาชนที่จะได้เข้าไปชมนิทรรศการและความสวยงามของสถาปัตยกรรมของพระเมรุมาศและอาคารประกอบโดยรอบ
แต่สิ่งสำคัญที่ทุกคนควรรู้ไว้นั้น ก็คือขณะนี้มีการประกาศไม่อนุญาตให้เข้าไปชมในพื้นที่ชั้น 1-2 ขององค์พระเมรุมาศแล้ว สาเหตุเพราะมีคนที่ทำสิ่งที่ไม่เหมาะสม ตั้งแต่กิริยาไม่สำรวมและสุภาพ เช่น การถ่ายภาพตนเองชูสองนิ้ว และที่ไม่น่าจะเกิดได้เลย คือการนำสิ่งของประดับตกแต่งติดตัวกลับไปด้วย เพราะคิดว่าเป็นของที่ระลึก เช่น ดอกไม้ ก้อนหิน ก้อนดิน และอื่น ๆ
โดยข่าวดังกล่าวนี้ อ้างอิงจากเว็บข่าว https://mgronline.com/qol/detail/9600000110843 โดยนายอนันต์ ชูโชติ อธิบดีกรมศิลปากร แจ้งว่าคณะกรรมการนิทรรศการพระเมรุมาศได้ทำการประเมินหลังจากเปิดทดสอบระบบการเข้าชมของประชาชนเมื่อวันที่ 1 พ.ย. โดยเปิดให้เข้าชม 3 รอบ ก็พบเห็นถึงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะไม่ควรดังกล่าว ซึ่งการตัดสินใจครั้งนี้ เป็นการเห็นตรงกันในที่ประชุมของคณะกรรมการฝ่ายจัดการนิทรรศการงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร โดยสรุปเป็นมติว่า “ไม่อนุญาตให้ประชาชนขึ้นชมพระเมรุมาศบนบริเวณชั้น 1 และชั้น 2” แต่ประชาชนยังสามารถเดินชมความงามของพระเมรุมาศโดยรอบได้
เรื่องดังกล่าวถือว่าเป็นเรื่องที่ต้องทำความเข้าใจกับประชาชนให้ชัดเจน ไม่ใช่ว่ามาเข้าแถวรอชมแล้วก็ปล่อยเข้าไปในพื้นที่โดยไม่มีการให้ความรู้ถึงการปฏิบัติตัวอะไรเลย เนื่องจากคนส่วนใหญ่มักมีความเคยชินเหมือนกับการไปท่องเที่ยวตามสถานที่สำคัญต่าง ๆ แล้วคิดว่าจะสามารถถ่ายรูปด้วยกิริยาท่าทางอย่างไรก็ได้จนอาจลืมไปว่านี่คือสถานที่ทรงเกียรติยศในการถวายพระเพลิงพระมหากษัตริย์ รัชกาลที่ 9
การชื่นชมความงามจึงควรทำด้วยความสำรวม น้อมจิตรำลึกถึงพระองค์ขณะเดินชมไปรอบ ๆ น่าจะเป็นสิ่งที่ดีกว่า โดยใช้เวลาที่มีอยู่อย่างจำกัดให้มีคุณค่า (ปัจจุบัน กำหนดไว้รอบละ 45 นาที) อีกอย่างคือไม่ควรจะนำกล้องหรือสมาร์ทโฟนขึ้นมาถ่ายภาพอะไรเสียด้วยซ้ำ ควรจะใช้เวลารับรู้ความงดงามทางสายตาตนเองย่อมดีกว่าผ่านกล้องถ่ายภาพเป็นไหน ๆ เพราะเชื่อว่าหลายคนเมื่อถ่ายภาพกลับไปแล้วก็คงปล่อยเป็นไฟล์ในมือถือเท่านั้นเอง เก็บไว้ในความทรงจำน่าจะประทับใจที่สุด หากคิดถึงก็มีหนังสือภาพงานพระเมรุมาศให้เลิอกซื้อหาอยู่มากมาย หรือถ้าอยากถ่ายภาพตนเองคู่กับพระเมรุมาศจริง ๆ ก็ต้องแสดงความสำรวมให้เกียรติต่อสถานที่สูงสุด
เรื่องนี้หากจะไปกล่าวโทษใครก็คงทำไม่ได้เต็มที่นัก นอกจากการทำความเข้าใจถึงกติกาและสื่อสารไปยังคนกลุ่มใหญ่ให้เข้าใจถึงแบบแผนและธรรมเนียมปฏิบัติ เพราะถ้าไม่มีใครบอกอะไร คนไทยก็จะเป็นอย่างที่เห็น อย่างข่าวที่มีคนไทยนิยมไปปิดทองบริเวณสิ่งปลูกสร้างโบราณของสังเวชนียสถานเกี่ยวกับพระพุทธเจ้าที่ประเทศอินเดีย ทำให้ผู้ดูแลทางนั้นต้องติดป้ายว่าห้ามปิดแผ่นทองคำเปลว ก็มีให้เห็นมาแล้ว
ขอฝาก 3 ข้อคิดก่อนเข้าชมนิทรรศการพระเมรุมาศ ดังนี้
- ต้องมีความสำรวม ขอให้ระลึกถึงว่าเรากำลังเข้ามาในสถานที่ที่ทรงคุณค่าและเกียรติยศแห่งพระมหากษัตริย์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ท่านเคารพรักพระองค์อย่างไร ก็ต้องให้เกียรติต่อสถานที่แห่งนี้เช่นเดียวกัน
- ดูแต่ตา มืออย่าต้อง ทุกสิ่งทุกอย่างที่จัดแสดงนั้น เป็นสมบัติของคนไทยทั้งชาติ และยังต้องเปิดให้คนไทยเข้าชมอีกนับเดือน หากท่านหยิบฉวยไป แล้วคนมาทีหลังจะได้เห็นสิ่งใด
- ถ่ายภาพได้ตามสมควร หากท่านมีความสนใจส่วนใด ก็ถ่ายภาพได้แต่ต้องระวังกิริยาอาการ ยิ่งถ้าไปอัพขึ้นสื่อโซเชียลแล้ว จะกลายเป็นภาพที่ไม่เหมาะสมและไม่เคารพต่อสถานที่ ขอให้บันทึกเป็นความทรงจำในใจจะมีคุณค่ามากที่สุดว่าครั้งหนึ่งได้เคยมีโอกาสมาชมพระเมรุมาศ สถานที่อันทรงคุณค่าแห่งประวัติศาสตร์ชาติไทย
อีกเรื่องที่อยากฝากถึงเจ้าหน้าที่ผู้ที่เกี่ยวข้องและอำนวยความสะดวก ควรให้ความรู้เบื้องต้นแก่ประชาชนถึงข้อควรปฏิบัติด้วยจะดีมาก เพราะว่าไม่ได้มีเพียงส่วนขององค์พระเมรุมาศเท่านั้น แต่ยังมีอาคารประกอบและภูมิทัศน์โดยรอบด้วย ไม่อย่างนั้นแล้วอาจจะเกิดความเสียหายเกินคาดได้