ในอดีตยุคสงครามเย็น ระบบเศรษฐกิจของโลกมีการเปลี่ยนแปลงไปด้วยเรื่องต่างๆ ที่มีอิทธิพลในการกำหนด และมีส่วนสำคัญที่จะทำให้มีผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจของโลก อย่างเรื่องการเมืองระหว่างประเทศที่เป็นประเทศมหาอำนาจอย่างสหรัฐอเมริกา สหภาพโซเวียตที่เป็นประเทศมหาอำนาจ และเป็นเจ้าของระบอบการปกครองที่ควบคุมประเทศแต่ละประเทศในโลกของเราอยู่ ซึ่งได้แก่ระบบการปกครองแบบคอมมิวนิสต์ที่นำโดยสหภาพโซเวียตรัสเซีย กับระบบเสรีประชาธิปไตยที่นำโดยสหรัฐอเมริกา และในบทความนี้ เราจะมาพูดถึงการปกครองโดยระบบ คอมมิวนิสต์ กับเศรษฐกิจโลก กัน เพื่อให้ได้ทำความเข้าใจกับเศรษฐกิจในระบบนี้มากยิ่งขึ้นนั่นเอง
ยุโรปตะวันออก
เป็นที่มีประเทศปกครองในระบอบคอมมิวนิสต์อยู่หลายประเทศด้วยกันหลังจากเกิดเหตุการณ์สงครามโลกครั้งที่ 2 โดยมีสหภาพโซเวียตรัสเซียเป็นพี่ใหญ่หนุ่นหลังอยู่ แต่ต้องมีอันเป็นไปเพราะว่าเนื่องจากมีการประท้วงของประชาชนในประเทศเยอรมันที่ไม่พอใจในระบอบการปกครองแบบคอมมิวนิสต์ โดยได้ออกมาเรียกร้องขับไล่ผู้นำของประเทศ ให้เปลี่ยนแปลงการปกครองให้เป็นระบอบประชาธิปไตย พร้อมกับทำลายกำแพงเบอร์ลินที่กั้นกลางระหว่างประเทศเยอรมันตะวันตกและเยอรมันตะวันออก เพื่อให้รวมกันเป็นประเทศเดียวกัน แล้วยังได้มีผลทำให้ประชาชนในกลุ่มประเทศที่ปกครองในระบอบคอมมิวนิสต์ในยุโรปตะวันออกหลายประเทศออกมาเรียกร้องให้มีการเปลี่ยนแปลงการปกครองกันมากมาย จนมีผลให้ประเทศเหล่านั้นต้องเปลี่ยนแปลงการปกครองไปสู่ระบอบการปกครองแบบเสรีประชาธิปไตยในที่สุด จึงมีผลทำให้ระบบเศรษฐกิจก็มีการเปลี่ยนแปลงไปด้วย เพราะประเทศในระบอบเสรีประชาธิปไตยนั้นจะใช้ระบบเศรษฐกิจที่เป็นระบบทุนนิยม
สหภาพโซเวียต
ในขณะนั้นก็มีปัญหาทางด้านเศรษฐกิจ และการเมืองเหมือนกัน โดยประชาชนที่เป็นกลุ่มเชื่อชาติต่างในสหภาพโซเวียตเริ่มที่จะมีการเรียกร้องเพื่อให้แยกออกจากสหภาพโซเวียต และจะได้มีการปกครองตนเอง เพื่อเป็นเอกราชไม่ต้องขึ้นอยู่กับสหภาพโซเวียตอีกต่อไป ทำให้สหภาพโซเวียตเป็นอันต้องแยกเป็นประเทศรัสเซีย ยูเครน และอีกหลายประเทศ สหภาพโซเวียตจึงหมดอำนาจในการควบคุมระบบเศรษฐกิจของประเทศเหล่านั้นไปด้วย ประเทศสหรัฐอเมริกาจึงเป็นประเทศที่ได้รับชัยชนะ ไม่ต้องมีคู่แข่งอีกต่อไป เป็นการสิ้นสุดของสงครามเย็นที่มีการต่อสู้กันมานานของทั้งสองค่ายอุดมการณ์ ซึ่งนอกจากสหรัฐอเมริกาจะได้รับชัยชนะแล้ว ประเทศในระบอบการปกครองแบบเสรีประชาธิปไตยก็พลอยได้รับอานิสงค์ไปได้ แล้วยังทำให้ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยมเดิมหน้าอย่างไม่มีอุปสรรค์อีกต่อไป ด้วยการเป็นผู้นำของสหรัฐอเมริกา
ระบบโลกหลายขั้ว
หลังจากที่สหรัฐอเมริกาได้รับชัยชนะแล้ว สหรัฐอเมริกาหวังว่าจะได้ครอบโลกแต่ผู้เดียว แต่เหตุการณ์ไม่ได้เป็นไปอย่างนั้นแล้ว เพราะว่าโลกของเรามีการเปลี่ยนแปลง เพราะว่าในยุโรปก็มีเยอรมันที่รวมกันเป็นประเทศเดียวแล้ว กับอังกฤษ ฝรั่งเศสก็เริ่มมีบทบาททางด้านเศรษฐกิจอย่างเห็นได้ชัด รวมไปถึงจีนที่มีระบบเศรษฐกิจที่กำลังเริ่มขยายตัวเพราะว่ามีการเปิดประเทศมากขึ้นอย่างประเทศทุนนิยมระบบทุนนิยมกำลังเป็นที่นิยมกันในทุกประเทศของโลก แม้ว่าประเทศนั้นๆ จะยังเป็นประเทศคอมมิวนิสต์อยู่ก็ตามที เพราะประเทศในระบอบคอมมิวนิสต์ต้องการเปิดประเทศ คงเห็นว่าการเปิดประเทศจะทำให้ประเทศมีเศรษฐกิจที่ดีกว่าการปิดประเทศ ประชาชนจะได้อยู่ดีกินดี จึงทำให้ประเทศที่ปกครองในระบอบคอมมิวนิสต์มีเศรษฐกิจที่ดีขึ้นอย่างมากอย่างประเทศจีน ทำให้มีระบบเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลก รองจากประเทศสหรัฐอเมริกา
เราจะเห็นว่าระบบโลกได้แบ่งเป็นหลายขั้ว เป็นระเบียบโลกยุคใหม่ที่มีการรวมตัวไม่ได้เฉพาะแต่เรื่องการเมืองระหว่างประเทศเท่านั้นแต่เป็นการรวมตัวเพื่อประโยชน์ทางด้านเศรษฐกิจที่สำคัญในภูมภาคต่างๆ ทั่วโลก เพราะการรวมตัวกันจะทำให้เกิดความร่วมมือในด้านต่างๆ มากมายตามมา ซึ่งการเป็นมิตรประเทศกันจะเป็นประโยชน์มากกว่าการแข่งขันกัน มันอาจจะนำมาให้เกิดความขัดแย้งได้ โลกสมัยใหม่ใช้ความร่วมมือกันมากกว่า ถ้าประเทศใดมีความขัดแย้งกันก็จะทำให้เป็นอุปสรรค์ต่อการค้าขาย ซึ่งมันน่าจะหมดยุคไปแล้ว แต่ก็ยังมีบางภูมิภาคที่มีความขัดแย้งกันตลอดมาอย่างในแถวตะวันออกกลาง เพราะว่ามีทรัพยากรที่มีค่ามาก โดยประเทศอย่างสหรัฐอเมริกาได้อยากเข้าไปควบคุมบ่อน้ำมันที่มีมากมายมหาศาล ซึ่งใครได้ครอบครองก็จะเป็นมหาอำนาจเด็ดขาดในโลก
ประเทศรัสเซียเศรษฐกิจเริ่มดีขึ้น หลังจากที่มีการล้มสลายของสหภาพโซเวียตแล้วทำให้ประเทศรัสเซียที่แยกออกมาจากสหภาพโซเวียตเริ่มจะดีขึ้นเมื่อมีการค้นพบน้ำมัน และก๊าซที่มีมากในประเทศรัสเซีย และรัสเซียได้ส่งออกพลังงานต่างๆ ไปขายในยุโรปทำให้มีรายได้เข้าประเทศอย่างมาก เศรษฐกิจประเทศรัสเซียจึงเริ่มดีขึ้นตามลำดับ และมีแนวโน้มว่าเศรษฐกิจของรัสเซีย จะไปได้สวยมากทีเดียว
ปัจจุบันประเทศรัฐบาลรัสเซียกำลังประสบปัญหาเรื่องราคาพลังงานที่ตกต่ำลง ทำให้ประเทศขาดรายได้จากการส่งออกอย่างมาก และประเทศจีนก็มีภาวะเศรษฐกิจที่ชะลดตัวลง ทำให้มีผลกระทบไปทั่วโลก หลังจากนี้ไปเราก็ต้องติดตามเศรษฐกิจของประเทศรัสเซีย และจีน เพราะว่ามีความสำศัญต่อเศรษฐกิจโลกอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้เลย ซึ่งก็จะเห็นได้ว่าถึงระบบคอมมิวนิสต์จะเป็นระบบที่หลายประเทศต่อต้าน แต่ก็เป็นระบบที่มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจโลกไม่น้อยเลยทีเดียว แถมการปกคองยังมีความเป็นระบบ ซึ่งก็ต้องลองศึกษาต่อไป