ธุรกิจสตาร์ทอัพในไทยเติบโตสูงมากในปีนี้ถือเป็นสัญญาณดีสำหรับสตาร์ทอัพหน้าเก่าและใหม่เตรียมความพร้อมสร้างธุรกิจเกิดใหม่ในปี 2559 โดยมีเทคโนโลยี 4G เข้ามาสร้างมาตรฐานใหม่ของความเสถียรและคุณภาพในการให้บริการจะสร้างโอกาสให้ธุรกิจ สตาร์ทอัพกลุ่มไอที มีแนวโน้มที่ดีและมีโอกาสเติบโตแบบก้าวกระโดดในปีหน้า
สตาร์ทอัพคืออะไร
ทั้งนี้ ความสำเร็จของสตาร์ทอัพหรือธุรกิจเกิดใหม่ส่วนใหญ่เป็นธุรกิจในอุตสาหกรรมไอที ทำให้หลายคนเข้าใจว่าสตาร์ทอัพนั้นมีแต่ธุรกิจไอที แอปพลิเคชั่นมือถือ เว็บไซต์ หรือพวกเกมไฮเทคเท่านั้น ความจริงแล้วสตาร์ทอัพเป็นโมเดลธุรกิจที่มี “แนวทาง” เป็นหลัก อาจจะเป็นกลุ่มผลิตภัณฑ์หรือกลุ่มงานบริการก็ได้ เช่น ธุรกิจการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ บริการรับส่งเอกสาร บริการส่งพัสดุ แม้ว่าจะมีสตาร์ทอัพเกิดใหม่มากมาย แต่ใช่ว่าทุกแนวทางจะปั้นเป็นดาวได้ กลุ่มธุรกิจที่แจ้งเกิดได้จริง ๆ นั้นมีเพียง 5% เท่านั้น ซึ่งเป็นแนวทางธุรกิจในด้านไอทีเกือบทั้งหมด
จุดเด่นของสตาร์ทอัพ
- มีแนวทางเป็นจุดขาย
- เริ่มต้นด้วยต้นทุนน้อย
- เริ่มจากคนเพียงคนเดียวหรือทีมงานไม่กี่คน
- เติบโตเร็วมากในระยะเวลาสั้น
- มีโอกาสสร้างมูลค่าเพิ่มขึ้น ซึ่งเป็นจุดดึงดูดนักลงทุนเข้ามาสนับสนุนในรูปเงินทุนหรือความช่วยเหลือด้านอื่น ๆ
ความสำเร็จของ Facebook Twitter Uber Airbnb และ Pinterest เป็นต้นแบบที่สร้างแรงบันดาลใจทำให้โมเดลธุรกิจสตาร์ทอัพมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ แหล่งทุนมองเห็นโอกาสทำเงินจากการลงทุนกับกลุ่มสตาร์ทอัพ จึงได้เริ่มจัดอีเวนท์เพื่อสนับสนุนและสร้างแรงบันดาลใจให้คนรุ่นใหม่ขายแนวทางเพื่อนำมาต่อยอดสร้างเม็ดเงิน โดยเฉพาะสตาร์ทอัพสายไอทีที่ทยอยผุดขึ้นเมื่อเร็ว ๆ นี้ล้วนเติบโตจากแนวทางดี ๆ ที่นำเสนอมุมมองใหม่ที่ยังไม่มีในตลาด และตรงกับความต้องการพอดี
แรงขับจากเทคโนโลยี 4G
ในยุคนี้ความต้องการด้านเทคโนโลยีรองรับไลฟ์สไตล์ของคนรุ่นใหม่ จึงเป็นกลุ่มสตาร์ทอัพที่มีโอกาสปั้นให้รอดและรุ่ง หลังเริ่มให้บริการ 4G สตาร์ทอัพกลุ่มแรกที่ได้รับประโยชน์คือ ผู้ให้บริการคอนเทนต์ เช่น ภาพยนตร์และอีบุ๊ก เพราะความเร็วอินเทอร์เน็ตเพิ่มขึ้น จึงเป็นโอกาสให้กลุ่มเทคสตาร์ตอัพแตกธุรกิจออกมาเป็นบริการด้านการเงิน เช่น การชำระเงินผ่านระบบออนไลน์ที่เรียกว่า อีวอลเล็ต ซึ่งจะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมคนไทยเริ่มซื้อสินค้าทางออนไลน์มากขึ้น ทำให้การซื้อสินค้าผ่านอีคอมเมิร์ซเติบโตตามไปด้วย สร้างโอกาสให้เกิดช่องทางการขายสินค้าและบริการรูปแบบใหม่ ๆ เหมาะสำหรับผู้ประกอบการหน้าใหม่หรือกลุ่มสตาร์ทอัพที่ยังขาดแคลนเงินทุน
หลายปีที่ผ่านมาบริษัทยักษ์อย่างดีเทค ทรูอินคิวบ์ หรือ CAT เปิดโครงการบ่มเพาะสตาร์ทอัพไทยให้เติบโตรวดเร็วและขยายตลาดสู่ต่างประเทศมากขึ้น กลุ่มสตาร์ทอัพที่ต้องการเกาะเทรนด์เทคโนโลยีใหม่อาจอาศัยประโยชน์จากจุดนี้ในการระดมทุนเพิ่มขึ้น
ตัวอย่างของธุรกิจสตาร์ทอัพที่กำลังเติบโตอย่างน่าจับตา ได้แก่
- แอปพลิเคชั่น Skootar
ที่ช่วยประสานระหว่างมอเตอร์ไซค์รับจ้างทำหน้าที่ส่งเอกสาร เก็บเงินปลายทาง ฝากส่งไปรษณีย์ หรือรับเช็คให้กับห้างร้านต่าง ๆ อำนวยประโยชน์ให้กันทั้งฝ่ายมอเตอร์ไซค์รับจ้างที่มีรายได้พิเศษเพิ่มขึ้น และฝ่ายเจ้าของร้านค้าไม่ต้องจ้างพนักงานส่งเอกสารประจำ เห็นได้ว่าไม่ใช่เรื่องไกลตัวหรือแนวทางแปลก แต่เข้าใจความต้องการและตอบสนองลูกค้ากลุ่มเป้าหมายหลักอย่างเอสเอ็มอีได้อย่างดี แนวโน้มของสตาร์ทอัพเริ่มปรับทิศทางจากลูกค้าทั่วไปเข้ามาสู่ลูกค้าองค์กรมากขึ้น ทำให้มีโอกาสเติบโตมากขึ้นด้วย
- ระบบคลาวด์
เทคสตาร์ทอัพควรมองทิศทางเทคโนโลยีและโซลูชั่นในด้านระบบคลาวด์ซึ่งองค์กรธุรกิจให้ความสนใจหันมาใช้งานกันมากขึ้นเพื่อให้สามารถจัดการข้อมูลได้ในแบบที่ต้องการ ในอนาคตระบบคลาวด์จะเข้ามามีบทบาทในการสร้างนวัตกรรมของกลุ่มสตาร์ทอัพเช่นกัน ทำให้ตลาดไอทีเติบโตและมีความต้องการในด้านความปลอดภัยในองค์กรเพิ่มขึ้น ทำให้สามารถสื่อสารและเชื่อมต่อได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น รวมไปถึงการพัฒนาด้านคอร์ปอเรทโซลูชั่น และโซเชียล บิสสิเนส โดยเน้นคิดใหม่ในสิ่งที่แตกต่างออกไปหรือยังไม่มีใครเคยทำมาก่อน พร้อมกับมีกลุ่มเป้าหมายหรือตลาดขนาดใหญ่เพื่อให้มีโอกาสเติบโตมากขึ้น
- ธุรกิจสตาร์ทอัพกลุ่มอสังหาริมทรัพย์
นอกเหนือจากอุตสาหกรรมไอทีที่เน้นการพัฒนาแอปพลิเคชั่นบนสมาร์ทโฟนหรือเว็บไซต์ต่าง ๆ แล้ว กลุ่มธุรกิจสตาร์ทอัพที่น่าสนใจอยู่ในกลุ่มอสังหาริมทรัพย์ ยานยนต์ ท่องเที่ยว การศึกษา สุขภาพ และธุรกิจบันเทิง ซึ่งมีการใช้แอปพลิเคชั่นหรือเว็บไซต์เป็นช่องทางในการประกอบธุรกิจนั่นเองอย่างกรณีของ “ZmyHome” เป็นเว็บไซต์ขายและให้เช่าที่อยู่อาศัยซึ่งทำหน้าที่เป็นสื่อกลางในการซื้อขายบ้านแนวใหม่โดยไม่ผ่านนายหน้า คัดกรองเฉพาะเจ้าของเท่านั้นเข้ามาลงประกาศเพื่อเป็นฐานข้อมูลและอำนวยความสะดวกให้การขายบ้านง่ายขึ้นและใช้เวลารวดเร็วขึ้น
- ผลิตภัณฑ์อาหารปลอดสาร
ในปัจจุบันอาหารเพื่อสุขภาพ ความงาม และอาหารเสริมต่าง ๆ มีแนวโน้มประสบความสำเร็จมากเช่นกัน เนื่องจากผู้คนหันมาให้ความสำคัญกับสุขภาพมากขึ้น ยังมีโอกาสขยายตลาดออกไปยังต่างประเทศง่ายขึ้นด้วยหลังเข้าสู่ AEC โดยธุรกิจที่น่าสนใจคือ”Len nam”หรือเครื่องมือตรวจสอบคุณภาพน้ำรูปแบบครบวงจรทั้งเรื่องอุณหภูมิ ระดับออกซิเจน ความเป็นกรดด่าง และความสะอาดได้ตลอด 24 ชั่วโมง“ สามารถตอบโจทย์ตลาดหลักคือฟาร์มกุ้งทั่วประเทศที่ต้องการลดปัญหาและความเสี่ยงต่าง ๆ
- กลุ่มธุรกิจการท่องเที่ยว
ผู้ประกอบการบริษัท “Take me Tour” พัฒนาตลาดทัวร์ออนไลน์ที่จัดระบบบริการทัวร์หนึ่งวันสำหรับนักท่องเที่ยวที่ไม่ชอบซื้อแพ็คเกจท่องเที่ยว สามารถเข้ามาค้นหาและจองทริปผ่านเว็บไซต์เพื่อไปเที่ยวกับคนท้องถิ่นในรูปแบบเพื่อนพาเที่ยว บริษัทมีรายได้จากการหักค่าธรรมเนียมร้อยละสิบจากราคาทริปที่คนพาเที่ยวกำหนดไว้ แนวทางเหล่านี้เกิดจากการมองเห็นปัญหาและหาวิธีแก้ปัญหาหรืออำนวยความสะดวกให้มากขึ้น
สตาร์ทอัพจะประสบความสำเร็จได้นั้นต้องปรับเปลี่ยนมุมมองและวิธีคิด ต้องสนใจเทรนด์และเก็บข้อมูลลูกค้าหลากหลาย มีความเข้าใจกลุ่มเป้าหมาย ตอบโจทย์ความต้องการได้ดี แนวทางมีศักยภาพและพัฒนาคุณภาพให้ดีขึ้นเสมอ ทั้งหมดนี้เป็นพื้นฐานความแข็งแรงที่การันตีว่าสตาร์ทอัพจะประสบความสำเร็จ ทั้งยังเป็นหลักเกณฑ์สำคัญทำให้นักลงทุนกล้าทุ่มเงินกับกลุ่มสตาร์ทอัพผู้ประกอบการหน้าใหม่ เป็นความจริงที่ว่าธุรกิจเริ่มต้นได้ทุกที่ เพียงแต่ต้องหาจุดสตาร์ทให้พบเท่านั้น
