หนี้สินมีเจ้าหนี้ กับลูกหนี้ ที่เป็นบุคคลสำคัญ เจ้าหนี้ก็มีทั้งสถาบันการเงินอย่างเช่น ธนาคาร หรือบุคคลทั่วไปที่มีเงินมาให้เรากู้ยืม เราก็คือลูกหนี้ที่ต้องการยืมเงินมาทำอะไรก็แล้วแต่เรา และเราต้องคืนเงินตามสัญญา การคืนเงินก็เป็นการระงับแห่งหนี้ที่เราสร้างไว้ การระงับแห่งหนี้เป็นภาษากฎหมายที่อยู่ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ คือหนี้จะระงับด้วย วิธีระงับหนี้ 5 วิธีดังนี้คือ
อ่านเพิ่มเติม : เทคนิคการหลุดพ้นจากวงจร ลูกหนี้
1.การชำระหนี้
โดยลูกหนี้จะต้องชำระหนี้ให้ถูกต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ คือตัวเราต้องชำระหนี้ที่เราทำสัญญาไว้อย่างเราเป็นหนี้เงินก็ชำระด้วยเงินให้ถูกต้องตามจำนวนที่เราติดหนี้ แต่กฎหมายก็ยังให้ผู้อื่นชำระหนี้แทนเราได้ ถ้าไม่ขัดกับเจตนาของคู่กรณีคือเรากับเจ้าหนี้ของเรา แต่มีอีกกรณีหนึ่งถ้าเราเป็นลูกหนี้ร่วมกับผู้อื่น คนอื่นที่เป็นหนี้ร่วมกับเรา เขาก็อาจชำระหนี้ทั้งหมดของเราด้วยก็ได้ เป็นอันชำระหนี้เสร็จสิ้น หรือผู้ค้ำประกันหนี้ของเราจะชำระหนี้แทนเราก็ได้ จะเห็นว่ากฎหมายก็เปิดโอกาสให้นอกจากเราก็สามารถชำระหนี้แทนเราได้ ไม่จำเป็นต้องเราคนเดียว แต่การชำระหนี้ก็ต้องถูกต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ การที่เราและบุคคลต่างๆ ที่กล่าวมาชำระหนี้นั้นต้องเป็นการชำระหนี้ให้กับเจ้าหนี้ หรือผู้มีอำนาจรับชำระหนี้แทนเราได้ ตามกฎหมาย ก็ได้แก่ตัวเจ้าหนี้หรือผู้แทนเจ้าหนี้โดยได้รับมอบแทนจากเจ้าหนี้มาให้รับชำระหนี้แทน การชำระหนี้ต้องเป็นการชำระหนี้ตามวัตถุแห่งหนี้ อย่างเช่นหนี้เป็นเงินก็ต้องชำระเป็นเงิน จะนำสิ่งอื่นมาแทนไม่ได้ เว้นแต่เจ้าหนี้ยอมรับการชำระหนี้เป็นสิ่งอื่น หนี้เงินก็ระงับได้ด้วย ส่วนการที่เราจะไปชำระหนี้ที่ใดนั้นก็ตามที่ได้สัญญาไว้ว่าจะไปชำระที่ใด แต่ถ้าไม่ได้ตกลงกันไว้ว่าไปชำระหนี้ที่ใด กฎหมายก็เขียนไว้ให้ไปชำระที่ภูมิลำเนาของเจ้าหนี้ คือที่บ้านเจ้าหนี้นั้นเอง
2.การปลดหนี้
คือการที่เจ้าหนี้ของเราเกิดไม่ติดใจในหนี้สินที่เราก่อเอาไว้กับเจ้าหนี้ หรือใจดีกับเรา หรือด้วยอะไรก็แล้วแต่ เอาเป็นว่าลูกหนี้ทุกคนชอบกันอยู่แล้ว ซึ่งไม่ค่อยมีโอกาสงามๆ อย่างนี้ซักเท่าไร ในทางกฎหมายเขาใช้คำว่า การที่เจ้าหนี้แสดงเจตนาต่อลูกหนี้ว่าจะปลดหนี้ให้ ท่านว่าหนี้นั้นระงับไป ก็มีผลทำให้หนี้สินที่เรามีกับเจ้าหนี้นั้นระงับไปได้ เหตุการณ์แบบหนี้ก็อาจเกิดขึ้นได้ ให้เราทราบไว้เพราะเมื่อมีการปลดหนี้ให้เราแล้วก็เป็นอันว่าเราไม่ได้เป็นหนี้อีกต่อไป เราก็ไม่ต้องนำเงินไปชำระหนี้ ถ้าใครมาทวงหนี้เรา ก็ต้องยกเรื่องการปลดหนี้ออกมา เพราะกฎหมายได้กำหนดไว้แล้ว
3.การหักกลบลบหนี้
เป็นการที่ทั้งเจ้าหนี้และลูกหนี้ต่างมีความผูกพันซึ่งกันและกันโดยมูลหนี้มีวัตถุเป็นอย่างเดียวกัน และหนี้ทั้งสองถึงกำหนดเวลาจะชำระหนี้แล้ว คือทั้งสองฝ่ายเป็นทั้งเจ้าหนี้และลูกหนี้ต่อกันนั้นเอง ก็สามารถหักกลบลบหนี้กันได้ ในจำนวนเงินที่ตรงกันเท่านั้นที่จะมาหักกลบลบหนี้กันได้ แต่ทั้งสองฝ่ายต้องมีการแสดงเจตนาต่อกัน เรื่องการหักกลบลบหนี้ก็เป็นเรื่องที่เข้าใจง่ายเพราะก็ในเมื่อต่างคนต่างเป็นหนี้กันแล้วก็นามาหักกลบลบหนี้กันเลยดีกว่าไม่ต้องเสียเวลามาชำระหนี้กันทำไม กฎหมายก็กำหนดเพื่อให้เรามีความสะดวกรวดเร็ว และก็ยุติธรรมดี
4.การแปลงหนี้ใหม่
คือการที่เจ้าหนี้และลูกหนี้ต้องการที่จะเปลี่ยนตัวหนี้ที่เคยเป็นหนี้กันอยู่ หรือสาระสำคัญแห่งหนี้ เช่นเปลี่ยนตัวลูกหนี้ ตัวเจ้าหนี้ หรือเพิ่มเติมเงื่อนไขที่เป็นสาระสำคัญต่างๆ คือหนี้ตามสัญญาอันเก่าก็เป็นอันระงับไป แต่ก็มีหนี้ใหม่ขึ้นมาตามสัญญาที่มีการเปลี่ยนแปลงสาระสำคัญแห่งหนี้นั้นเอง จะมาเอาหนี้ตามสัญญาเก่านั้นมิได้ เพราะทั้งเจ้าหนี้และลูกหนี้ได้แปลงหนี้ใหม่แล้ว ก็ต้องทำตามสัญญาของหนี้อันใหม่ ซึ่งในการตั้งกำหนดสัญญาหนี้ขึ้นมาใหม่นั้น ทั้งเจ้าหนี้และลูกหนี้ควรร่วมกันกำหนดทุกขั้นตอน และเป็นไปด้วยความเต็มใจทั้งสองฝ่าย เพื่อป้องกันการเอาเปรียบ หรือโกงกันนั่นเอง
5.หนี้เกลื่อนกลืนกัน
คือการที่สิทธิและความรับผิดชอบในหนี้รายใดตกอยู่แก่บุคคลคนเดียวกัน หนี้นั้นก็เป็นอันระงับไป ซึ่งก็เป็นผลดีต่อบุคคลนั้นมากทีเดียว แต่ทั้งนี้จะต้องทำความเข้าใจกับการระงับหนี้แบบนี้ให้ดีก่อนด้วย
ความรู้เรื่องการสิ้นสุดของหนี้สินที่กล่าวมาทั้ง 5 วิธี ก็เป็นเรื่องเงินๆ ทองๆ ที่เราควรต้องทราบไว้ เพื่อจะได้ชำระหนี้สินที่เราเป็นลูกหนี้ให้ถูกต้อง เมื่อเราไปชำระกับเจ้าหนี้ จะได้ทราบว่าหนี้สินนั้นสิ้นสุดลงแล้วไม่ต้องชำระหนี้สินให้ซ้ำซ้อนกันอีก ทำให้เราเสียเปรียบได้ หรือในหนี้สินบางอย่างก็สามารถหลบกลบลบหนี้กันได้ หรือเกลื่อนกลืนกันได้ เพราะเป็นเรื่องที่ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ได้กำหนดไว้อย่างชัดเจน ทำให้เราปฏิบัติได้อย่างไม่สับสน ประกอบกับเป็นธรรมต่อเจ้าหนี้และลูกหนี้อย่างยิ่ง รู้แบบนี้แล้วก็อย่าลืมนำไปใช้ให้ถูกหลัก เพื่อผลประโยชน์ต่อตัวคุณเองด้วยนะ แต่อย่างไรก็ตามการไม่มีหนี้ถือเป็นสิ่งที่ดีที่สุดเลยล่ะ
