คงไม่มีใครไม่รู้จักหรือไม่เคยได้ยินชื่อนักวิทยาศาสตร์ระดับโลกอย่าง อัลเบิร์ต ไอสไตน์ ที่เป็นผู้คิดค้นสมการที่มีชื่อเสียงไปทั่วโลกอย่าง E = MC2 เป็นสมการเกี่ยวกับพลังงานที่ภายหลังมีคนนำไปพัฒนาต่อเพื่อผลิตระเบิดนิวเคลียร์ปรมาณูที่อเมริกานำไปปล่อยทิ้งที่เมืองฮิโรชิมากับนางาซากิของญี่ปุ่นช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 จนพังราบเป็นหน้ากลอง
นอกจากอัลเบิร์ต ไอสไตน์จะคิดค้นเรื่องเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะทฤษฎีสัมพันธภาพที่ถือเป็นการเปลี่ยนความเชื่อของนักวิทยาศาสตร์ยุคก่อนหน้า อัลเบิร์ต ไอสไตน์ ยังได้คิดค้นทฤษฎีทางการเงินที่สำคัญอีกทฤษฎีหนึ่งด้วย โดยไอสไตน์ได้บอกไว้ว่า ทฤษฎีนี้ถือเป็นสิ่งมหัศจรรย์ของโลกลำดับที่ 8 เลยก็ว่าได้ นั่นก็คือ ทฤษฎีเลข 72 หรือที่ภายหลังคนได้ตั้งชื่อให้เป็นตัวเลขมหัศจรรย์ เลข 72
ก่อนจะสำเร็จเป็น ทฤษฎีเลข 72 นี้ ไอสไตน์ได้สนใจและเริ่มศึกษาในเรื่องของดอกเบี้ยทบต้นอย่างจริงจัง จนสามารถค้นพบความสัมพันธ์ของตัวเลขต่าง ๆ จนได้มาเป็นสูตรสำเร็จของเลข 72 นี้ในที่สุด โดยทฤษฎีนี้บอกไว้ว่า หากเราต้องการทราบว่าเงินต้นของเราจะกลายเป็น 2 เท่า ในระยะเวลากี่ปี หากออมหรือลงทุนในอัตราผลตอบแทนที่กำหนด หรือหากเราต้องการทราบว่าเงินต้นของเราจะกลายเป็น 2 เท่า ด้วยอัตราผลตอบแทนต่อปีเท่าไร หากเราออมหรือลงทุนในกำหนดระยะเวลาตามที่กำหนด ก็ให้ใช้เลข 72 ในการคำนวณ ดังนี้
เงินออมหรือลงทุนจะกลายเป็น 2 เท่า ในกี่ปี = 72 / อัตราผลตอบแทนต่อปี (%)
หรือ
เงินออมหรือลงทุนจะกลายเป็น 2 เท่า ด้วยอัตราดอกเบี้ยเท่าไหร่ = 72 / ระยะเวลาออมหรือลงทุน (ปี)
โดยสูตรนี้จะมีเงื่อนไขคือ เงินออมหรือเงินลงทุนนั้นจะต้องได้ผลตอบแทนตามที่กำหนดตลอดช่วงเวลาที่ลงทุนและผลตอบแทนหรือดอกเบี้ยที่ได้รับเป็นแบบทบต้นคือไม่มีการถอนออกมาใช้แต่เป็นการออมหรือลงทุนทั้งเงินต้นและดอกเบี้ยต่อเนื่อง และสูตรนี้ใช้คิดคำนวณได้กับทุกจำนวนของเงินต้น คือ ออมหรือลงทุนเท่าไหร่ก็ได้ ที่จะทำให้เงินต้นกลายเป็น 2 เท่า เช่น จาก 1,000 บาท เป็น 2,000 บาท หรือจาก 1 ล้านบาท เป็น 2 ล้านบาทก็ได้ จำนวนปีหรืออัตราดอกเบี้ยที่คำนวณได้ใช้ได้กับทุกจำนวนของเงินออมและเงินลงทุน
ยกตัวอย่าง เพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้น เช่น
- หากเรามีเงินออม 1,000 บาท
- เงินออมนี้จะกลายเป็น 2 เท่าหรือ 2,000 บาท ในระยะเวลากี่ปี
- หากออมหรือลงทุนโดยได้ผลตอบแทนที่ 5% ต่อปี วิธีคำนวณก็คือตามสูตร 72 / 5 = 14.4 ปี
หรือหากคิดแบบกำหนดระยะเวลาในการออมหรือลงทุน เช่น
- หากเรามีเงินออม 1,000 บาท
- ต้องการออมทิ้งไว้เป็นระยะเวลา 10 ปี ต้องได้ผลตอบแทนเท่าไหร่จึงจะทำให้เงินออมจาก 1,000 บาท กลายเป็น 2 เท่า คือ 2,000 บาท
- วิธีคำนวณ ก็คือ 72 / 10 = 7.2% ต่อปี
จะเห็นว่าหากเราเลือกลงทุนในทรัพย์สินที่ให้ผลตอบแทนสูงกว่า โอกาสที่เงินต้นจะกลายเป็นสองเท่าก็ใช้ระยะเวลาสั้นกว่า
เลขมหัศจรรย์ของของอัลเบิร์ต ไอสไตน์นี้เป็นการแสดงให้เราเห็นถึงพลังของดอกเบี้ยทบต้น เป็นพลังของเงินที่จะมากขึ้นตามผลตอบแทนและระยะเวลาในการออมและลงทุน จากตัวอย่างข้างต้นจะเห็นว่า หากเราเริ่มออมในวันนี้ 1 ล้านบาท ทิ้งไว้เฉย ๆ ไม่ต้องยุ่ง ด้วยผลตอบแทนประมาณ 5% เอาแบบต่ำหน่อยก็ได้ เงิน 1 ล้านบาท ของเราจะกลายเป็น 2 ล้านบาทในอีก 14.4 ปี ข้างหน้า หากเราสามารถเลือกลงทุนในผลตอบแทนที่สูงกว่านี้ ระยะเวลาที่เงินจะกลายเป็น 2 ล้าน ก็จะสั้นลงไปอีก นี่แหละคือมหัศจรรย์ของเลข 72 มหัศจรรย์ของพลังดอกเบี้ยทบต้นอย่างแท้จริง
ในทางตรงข้าม มีผู้นำทฤษฎีเลขมหัศจรรย์ของอัลเบิร์ต ไอสไตน์นี้มาประยุกต์ใช้กับเรื่องการเงินอื่น ๆ ด้วย ทำให้เราเห็นอีกภาพหนึ่งที่แตกต่าง เช่น เรื่องของอัตราเงินเฟ้อ สมมติอัตราเงินเฟ้อที่ 2% หากอัตราเงินเฟ้อนี้คงที่ไปตลอดระยะเวลาถามว่ากี่ปีที่เงินของเราจะลดมูลค่าลงครึ่งหนึ่งเนื่องจากเงินเฟ้อ ก็ใช้สูตร 72 / 2 = 36 ปี ภายในเวลา 36 ปี ไม่นับผลตอบแทนจากการออมหรือลงทุน สมมติว่าฝังดินอยู่ละกันเพื่อให้เข้าใจง่าย เงิน 1 ล้านบาท ของเราในปัจจุบัน จะมีค่าเพียงแค่ 500,000 บาท ในอีก 36 ปี ข้างหน้า และหากอัตราเงินเฟ้อเพิ่มสูงขึ้นกว่า 2% มูลค่าเงินของเราก็จะลดลงเร็วกว่า 36 ปี อีก
นอกจากเรื่องเงินเฟ้อที่มีผู้นำทฤษฎีเลขมหัศจรรย์ 72 ไปประยุกต์ ก็ยังมีเรื่องของการก่อหนี้อีก หากเป็นหนี้แล้วไม่ชำระคืน โอกาสที่หนี้จะกลายเป็น 2 เท่า จะใช้เวลากี่ปี สมมติเงินต้นที่กู้เป็น 1 ล้านบาท ดอกเบี้ยเงินกู้อยู่ที่ 15% คำนวณจาก 72 / 15 = 4.8 ปี น่ากลัวมาก ภายในไม่ถึง 5 ปี หากเราไม่ชำระคืนหนี้จะกลายเป็น 2 เท่า ถ้าไปกู้เงินนอกระบบที่อัตราดอกเบี้ยมหาโหดประเภท 20% แบบนั้น ลองคิดดู 72 / 20 = 3.6 ปี พระเจ้าช่วย ! คิดเพื่อให้ดูน่ากลัว แต่ที่จริงไม่มีใครปล่อยให้เราเป็นหนี้ได้นานถึงขนาดนี้หรอก คงต้องมีมาตรการอะไรออกมาจัดการกับลูกหนี้ที่ไม่สามารถชำระคืนได้ก่อนแน่นอน
สูตรมหัศจรรย์ทางการเงิน เลข 72 นี้ เป็นสูตรง่าย ๆ เพื่อใช้ในการคำนวณทำให้เราทราบถึงพลังทวีของดอกเบี้ยทบต้น คนที่เริ่มออมเงินอาจลองใช้สูตรนี้ในการลองคำนวณเพื่อให้ทราบว่าเงินออมของเราจะกลายเป็น 2 เท่าในกี่ปี เพื่อเป็นการสร้างกำลังใจในการออมเงินให้กับตัวเราเอง เพราะหากไม่ทำอะไรเลย เงินก็จะลดค่าลงไปเงินเฟ้อแบบที่แสดงให้ดูด้านบน หากดูแล้วใช้เวลานานเกินไปเราก็สามารถปรับเปลี่ยนการลงทุนของเราให้มีผลตอบแทนที่สูงขึ้น เพื่อย่นระยะเวลาให้สั้นลงก็ได้ และหากออมหรือลงทุนเพิ่มขึ้นเมื่อเรามีรายได้มากขึ้น โอกาสที่จำนวนเงินที่จะกลายเป็นสองเท่าของเราก็จะมากขึ้นไปด้วย และสำหรับคนที่กำลังเป็นหนี้หรือเป็นหนี้อยู่ สูตรมหัศจรรย์เลข 72 นี้ จะเหมือนจะเป็นสูตรที่แสดงให้เห็นถึงความน่ากลัวของดอกเบี้ยทบต้นเช่นเดียวกัน หากไม่จำเป็นก็ไม่ควรสร้างหนี้ หากจำเป็นต้องสร้างหนี้ก็ควรรีบชำระคืนให้เร็วที่สุด