เทคนิคการฝึกลูกให้มีสมาธิ

สำหรับวัยเจ้าตัวเล็กตั้งแต่ 1 ขวบขึ้นไปจะเริ่มวิ่งได้อย่างรวดเร็วแล้ว เล่นของเล่นชิ้นนี้ก็จะเปลี่ยนไปเล่นอีกชิ้นนึงได้อย่างรวดเร็วซึ่งจะส่งผลต่อสมาธิของเด็ก เด็กในวัยนี้มักจะเปลี่ยนใจไวมาก เช่น เมื่อผู้เขียนอ่านหนังสือให้ลูกฟัง เขาก็จะตั้งใจฟังแค่ 1-2 หน้า และหลังจากนั้นเขาก็จะเปลี่ยนความสนใจให้ไปอ่านหน้าอื่น ๆ หรือ กลิ้งไปบนเตียง หรือ วิ่งไปเล่นของเล่น จากประสบการณ์ผู้เขียนมองว่าสาเหตุที่ทำให้เกิดสมาธิสั้นในเด็กมีดังนี้

• บ้านรก มีของเล่นมากเกินไป

การที่บ้านมีของเล่นมากเกินไปเป็นกอง ๆ หลาย ๆ ชิ้น ทำให้เด็กเปลี่ยนใจอยู่ตลอดเวลา สิ่งนี้จะเป็นปัจจัยที่เห็นได้ชัดเลยหลังจากที่เก็บของเล่นเกินครึ่งหนึ่งขึ้น ให้เหลือแต่รถยนต์และตุ๊กตาหมี ทำห้เขามีสมาธิเพิ่มมากขึ้น จดจ่อมากขึ้น หรือลองปรับให้เล่นการ์ด เทคนิคอย่างหนึ่งคือ นำเก้าอี้ที่มีรูเหมือนตู้จดหมายมาวาง แล้วให้เขาค่อย ๆ เอาการ์ดใส่ช่องนั้น (การ์ดจะเป็นสีจำนวน 12 แผ่น) เวลาจะนำการ์ดหยอดลงช่องก็สอนเด็กว่าอันนี้สีอะไร สีดำ หยอดลงไป สีแดงหยอดลงไป เขาจะเริ่มใช้เวลากับของเล่นชิ้นใดชิ้นนึงมากขึ้น ตัวอย่างของเล่นที่ดี

• แท่งไม้ ที่มีไม้กลม ๆ มีรู ให้เขาเอาไม้กลม ๆ มีรูเสียบลงแท่งไม้
• การ์ด และ รูหยอดคล้ายตู้จดหมาย
• บล็อกไม้ที่มีช่องสามเหลี่ยม สีเหลี่ยม วงกลม

ตัวอย่างของเล่นเหล่านี้ช่วยส่งเสริมพัฒนาการให้เด็กมีสมาธิกับสิ่งใดสิ่งหนึ่งนานขึ้น คุณพ่อคุณแม่ควารใส่ใจในการเลือกของเล่นให้กับลูกน้อย เพราะจะช่วยส่งเสริมพัฒนาการได้เป็นอย่างดี แต่อย่างไรก็ดีคุณพ่อคุณแม่ต้องทำความเข้าใจว่า ในขวบปีแรกจะมีสมาธิไม่เกิน 2-3 นาที หลังจากนั้นจะเพิ่มจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ คือในช่วง 1-2 ขวบประมาณ 3-5 นาที วัยอนุบาลประมาณ 5-15 นาที และช่วงประถมต้นนานได้ถึง 15-30 นาที ดังนั้นจะนำเด็กเล็กมาเปรียบเทียบกับเด็กโตไม่ได้ (ข้อมูลอ้างอิงจาก www.bumrungrad.com)

• การปล่อยให้เด็กดูหน้าจอโทรทัศน์ หน้าจอโทรศัพท์ หรือหน้าจอแท็ปเล็ต

หน้าจอเหล่านี้เด็ก ๆ จะทำให้มีสมาธิสั้นเพราะเขาจะเปลี่ยนคลิปในมือถือตลอดเวลา เลื่อน ๆ ไปเรื่อย ๆ เด็กก็จะใจร้อน รวมถึงภาพในหน้าจอจะตัดต่อเร็ว ทำให้เป็นการปลูกฝังให้เด็กใจร้อนอีกด้วย ดังนั้นควรจะหากิจกรรมอื่น ๆ ให้เด็กทำ หรือให้คนช่วยเลี้ยงเพราะการมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับเด็กจะทำให้ช่วยพัฒนาการสื่อสารของเด็ก ๆ ได้เป็นอย่างดี เราควรงดเลี้ยงลูกด้วยอุปกรณ์เทคโนโลยี หลีกเลี่ยงการให้ลูกอายุต่ำกว่า 2 ขวบดูโทรทัศน์ เล่นคอมพิวเตอร์ หรือเล่นเกม ถ้าอายุมากกว่า 2 ขวบให้อนุญาตได้ไม่เกิน 1-2 ชั่วโมงสำหรับทุกจอ

อ่านเพิ่มเติม : หน้าจอมือถือ Tablet กับเด็กเล็ก หาอะไรทดแทนดี ?

โดยปกติปกติโรคสมาธิสั้นจะมี 3 องค์ประกอบ ได้แก่ ซนมาก สมาธิสั้น และหุนหันพลันแล่น แต่ไม่จำเป็นต้องมีครบทุกสามอย่างนี้ อาจจะมีเพียงอย่างใดอย่างหนึ่งหรือครบทุกองค์ประกอบโดยอาการเหล่านี้จะต้องเกิดก่อนอายุ 12 ปี

วิธีที่จะช่วยให้ลูกมีสมาธิ เราจะต้องสร้างวินัยให้กับลูก ให้กิน นอน เล่นเป็นเวลา ทำเวลาเดิมทุกวัน เช่นตื่น 6 โมงเช้า กินข้าว 7 โมงเช้า นอนเวลา 2 ทุ่ม ซึ่งจะทำให้เด็กทราบว่าเวลาไหนควรทำอะไร และเป็นการฝึกให้เด็กควบคุมตัวเอง

อีกวิธีคือการให้ความรักกับเขา เล่นกับเขาให้มากที่สุด เพราะการมีปฏิกิริยาโต้ตอบกันกอดหอมให้ได้มากที่สุด นอกจากนี้คุณหมอหลาย ๆ ท่านแนะนำให้เด็กทำงานบ้าน ให้เขากวาดบ้านถูบ้านเช็ดฝุ่น ถือว่าเป็นการฝึกความรับผิดชอบ เมื่อเขาทำได้ก็ทำให้เขารู้สึกภูมิใจ เราอาจจะชมเชย และทำให้เขาเกิดความมั่นใจ (Self Esteem) ได้อีกด้วย  คุณพ่อคุณแม่มีส่วนสำคัญที่จะทำให้เด็กมีสมาธิและมีความจดจ่อในการเล่นหรือทำกิจกรรมต่าง ๆ มากที่สุด

ผู้เขียน: