ในโลกของการลงทุน ไม่ว่าจะเป็น หุ้น กองทุน ตราสารหนี้ ทองคำ ที่ดิน อสังหาริมทรัพย์และอื่นๆสิ่งที่ควรจดจำไว้ให้ขึ้นใจก็คือ “การลงทุนมีความเสี่ยง ผู้ลงทุนควรศึกษาข้อมูลก่อนตัดสินใจลงทุน” ซึ่งเป็นคำเตือนของสำนักงาน ก.ล.ต. เนื่องจากในโลกของการลงทุน โอกาสของผลตอบแทนจะมาพร้อมความเสี่ยงเสมอ ดังนั้นหากเราตัดสินใจที่จะเข้าสู่โลกของการลงทุน ก็ควรรู้ว่าสิ่งที่เราควรระวังจะมีอะไรบ้าง เพื่อที่จะได้เตรียมตัวเตรียมใจระมัดระวังให้เกิดความผิดพลาดน้อยที่สุด แต่จะมีอะไรบ้างลองมาดูกัน
1.ยอมรับความเสี่ยง
ซึ่ง “ความเสี่ยง” ในที่นี้หมายถึง ความแตกต่างระหว่างผลที่ได้รับจริงจากการลงทุน กับผลที่เราคาดหวังไว้ ทั้งนี้อาจจะหมายถึง การขาดทุน พอดีตัวหรือได้ผลกำไรเกินคุ้มเลยก็ได้ ซึ่งสิ่งเหล่านี้อาจเกิดจากปัจจัยที่มีผลต่อการลงทุนที่เราคาดไม่ถึง หรือควบคุมไม่ได้ ดังนั้นเราจึงควรศึกษาให้มีความแม่นยำมากเพียงพอ นอกจากนี้สิ่งสำคัญในการบริหารจัดการความเสี่ยงอันดับแรกเลย ก็คือ ต้องรู้ว่าความเสี่ยงที่เราต้องจัดการคืออะไร เช่น เราต้องการออมเงินเพื่อใช้ในยามเกษียณ ความเสี่ยงของเราก็คือเงินที่เราออมนั้นอาจไม่พอใช้ในยามเกษียณไม่ใช่ขาดทุนหรือได้ผลตอบแทนที่ต่ำกว่าเงินเฟ้อ
2. เงินเฟ้อ
ภาวะเงินเฟ้อหรือภาวะที่ราคาสินค้าบริการรวมทั้งค่าใช้จ่ายต่างๆที่ประชาชนทั่วไปต้องบริโภคสูงขึ้นเรื่อยๆอย่างต่อเนื่อง ซึ่งหากเป็นแบบนี้ก็จะทำให้ประชาชนต้องใช้จ่ายเงินเพิ่มขึ้นแต่ได้บริโภคเท่าเดิม ดังนั้นเงินเฟ้อจึงเปรียบเหมือนมะเร็งทางการเงินที่จะทำให้เงินออมของเราอ่อนแอลงเรื่อยๆ ดังนั้น หากเราต้องการให้มูลค่าเงินออมของเราเพิ่มสูงขึ้น จึงต้องมองหาการลงทุนที่ให้ผลตอบแทนสูงกว่าเงินเฟ้อ ซึ่งในภาษาทางการเงินจะเรียกกันว่า ผลตอบแทนที่แท้จริง โดยมีสูตรการคำนวณ
อัตราผลตอบแทนที่แท้จริง = อัตราผลตอบแทนที่ได้รับจากการลงทุน – อัตราเงินเฟ้อ
3. ความโลภ
ก่อนที่จะเริ่มลงทุน ภาครัฐได้กำหนดไว้ว่า เราควรที่จะต้องประเมินความสามารถในการรับความเสี่ยงของตัวเอง เพื่อจะได้รู้ว่า เราสามารถรับความเสี่ยงได้มากน้อยแค่ไหน และไม่ควรลงทุนในหลักทรัพย์ที่มีระดับความเสี่ยงสูงกว่าความสามารถในการรับความเสี่ยงของเรา แต่ในความเป็นจริงผู้ลงทุนหลายรายมักปรับเปลี่ยนการลงทุนที่เบี่ยงเบนไปจากเป้าหมายหรือความตั้งใจเดิมที่สามารถรับความเสี่ยงของตนเองได้ เพราะถูกภาวะตลาดการลงทุนที่เปลี่ยนแปลงมากระตุ้น เช่น ตลาดหุ้นขึ้นหรือลง จนทำให้อารมณ์มีอิทธิพลเหนือเหตุผลในการตัดสินใจ ดังนั้น การตั้งสติจึงเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในการลงทุน
4. อย่าลงทุนด้วยความไม่รู้
หลายๆคนอาจเลือกลงทุนในหุ้น เพียงเพราะมีคนมาบอกว่า ดี หรือกำลังมีคนมาไล่ราคา โดยที่ไม่รู้เลยว่าหุ้นตัวนั้นเขาทำธุรกิจอะไร กิจการดีหรือไม่ สถานะการเงินเป็นอย่างไร แบบนี้คงไม่ดีนัก เพราะเงินของเราหามาจากมันสมอง เวลาจะลงทุนอะไรก็ควรใช้สมองในการลงทุนด้วยเช่นกัน ดังคำเตือนของ สำนักงาน ก.ล.ต. ที่ว่า “ผู้ลงทุนควรศึกษาข้อมูลก่อนตัดสินใจลงทุน”
5. การไม่มีวินัย
การไม่มีวินัยในที่นี้ คือ การไม่สามารถเอาชนะใจตนเองให้หักเหจากเป้าหมายการออมเงินที่ตั้งไว้ ซึ่งจากสถิติที่ผ่านมา คนที่ไม่ประสบความสำเร็จทางการเงินในชีวิต โดยมากจะไม่ได้เกิดจากความผิดพลาดในการลงทุน แต่จะเกิดจากความไม่มีวินัยในการลงทุนมากกว่า ดังนั้นมาสร้างวินัยให้กับตนเอง เพื่อการลงทุนที่ประสบความสำเร็จมากขึ้น ไม่ยากเลยใช่ไหมเอ่ย
6. ปาฎิหารย์
ผู้เชี่ยวชาญในด้านการลงทุนในหุ้นอย่าง Larry Hite กล่าวว่า “ลักษณะของการเดิมพันจะมีอยู่ 4 ประเภท นั่นคือ การเดิมพันที่ดี การเดิมพันที่แย่ การเดิมพันที่ชนะ และการเดิมพันที่แพ้ และเมื่อใดก็ตามที่คุณชนะและได้กำไรจากการเดิมพันที่แย่ นั่นแหล่ะคือสิ่งอันตรายที่สุด เพราะความสำเร็จจากการเดิมพันลักษณะนี้จะผลักดันให้คุณกล้าเล่นในเดิมพันแบบนี้มากยิ่งขึ้นในอนาคต และเป็นไปได้มากที่คุณอาจขาดทุน แต่ถ้าคุณเลือกที่จะเล่นเดิมพันที่ดีต่อไป เมื่อเวลาผ่านไปเรื่อยๆกฎของค่าเฉลี่ยก็จะคอยรับใช้เงินของคุณเอง” ดังนั้นพึงระลึกไว้ว่าไม่มีปาฏิหาริย์ใดๆ ในโลกของการลงทุน ทุกอย่างย่อมมีเหตุผล และมีที่มาเสมอ
7. ความกลัว
เมื่อเอ่ยถึงการลงทุนหลายๆคนอาจหวาดกลัวกับการลงทุน เพราะกลัวการขาดทุน แต่อยากให้คิดดูให้ดีว่าการอยู่เฉยๆก็ขาดทุนได้เช่นกัน เนื่องจากเงินเฟ้อ และผลของเงินเฟ้อจะสะสมเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ทำให้เงินของเราลดมูลค่าลงไปเรื่อยๆ คิดดูหากอัตราเงินเฟ้อ 4% จะทำให้มูลค่าเงินออมของเราเหลือเพียงแค่ครึ่งเดียวภายในรยะเวลา 18 ปีเท่านั้น ซึ่งหากจะกลัวควรกลัวเงินมากกว่ากลัวความเสี่ยง แต่ก็อย่าได้ประมาทกับความเสี่ยงเช่นกัน เพราะโอกาสขาดทุนก็มีสูงพอสมควร
การลงทุนมีความเสี่ยงก็จริง แต่การไม่ลงทุนกลับมีความเสี่ยงมากกว่า และที่เหนือกว่านั้นก็คือ การไม่มีความรู้แล้วเสี่ยง หากเป็นแบบนี้ถือว่าแย่ที่สุด ยังไงก่อนลงทุนควรนำข้อพึงระวังเหล่านี้ไปคิดด้วย แล้วคุณจะสามารถลงทุนได้อย่างปลอดภัย และมีโอกาสประสบความสำเร็จไม่ยากอย่างแน่นอน
