สำหรับคนทำงานแล้วย่อมมีความคิดอยากมีและอยาก ใช้บัตรเครดิต ที่มักมาพร้อมกับการโฆษณาที่หรูหราด้วยคำที่สวยงาม เอกสิทธิ์หรืออภิสิทธิ์เหนือระดับ กับความโก้หรูในภาพลักษณ์ของบัตรพลาสติกสีสันสวยงามที่ยื่นให้กับพนักงานเก็บเงิน บัตรเครดิตมีประโยชน์มากมายในการให้ความสะดวกและเป็นการเก็บบันทึกค่าใช้จ่ายไว้อย่างละเอียด แต่ก็มีคนเป็นจำนวนมากที่ต้องกลายเป็นลูกหนี้บัตรเครดิตในที่สุด เพราะความสะดวกของบัตรเครดิตและวงเงินที่ทำให้อดใจไม่ได้ที่จะใช้ พนักงานใหม่ที่เริ่มทำงานได้ 1-2 ปี ต่างก็อยากจะมีบัตรเครดิตสักใบ สุดท้ายกลายเป็นมีหลายใบ เมื่อใช้เงินเพลินหมุนจ่ายไม่ทันก็กดเงินสดบัตรโน้นมาจ่ายบัตรนี้ วนไปวนมาจนกลายเป็นหนี้หลักหลายแสน มีวงเงินเท่าไหร่ก็เป็นหนี้วงเงินเต็มเท่านั้น
ถ้าคุณเป็นคนหนึ่งที่เกิดปัญหานี้ก็ไม่ใช่เรื่องผิดปกติ เพราะว่าความสะดวกของบัตรเครดิตกับจิตวิทยาการจับจ่าย คนเราจึงมักจะรูดเพลินใช้เพลิน เรามาลองดูกันว่าทำไมคนเราจึงจับจ่ายเงินโดยไม่ระวังอย่างนี้ และจะ ใช้บัตรเครดิต อย่างไรให้เกิดประโยชน์ ได้มีชีวิตที่เหนือระดับอย่างแท้จริง
บัตรเครดิต เป็นเครื่องมือทางการเงินที่ธนาคารออกให้เพื่อให้ผู้ใช้และลูกค้ามีความสะดวกสบายในการใช้เพื่อซื้อสินค้าจากร้านค้าชั้นนำต่าง ๆ มีข้อดีหลายประการ เพราะไม่ต้องพกพาเงินสดจำนวนมาก ปลอดภัยในการเดินทาง มีระบบปกป้องลูกค้าด้วยการระงับการตัดเงินหากมีกรณีที่สินค้าที่ซื้อมีปัญหาหรือเกิดความผิดปกติจากการปลอมแปลง นอกจากนี้ยังมีส่วนลดจากร้านค้า สิทธิพิเศษเรื่องที่จอดรถตามห้างสรรพสินค้า และยังได้แต้มสะสมเพื่อรับของรางวัลตามจำนวนเงินที่ใช้จ่าย ประโยชน์อีกอย่างหนึ่งคือเป็นเหมือนเครื่องบันทึกการใช้จ่ายในตัว โดยผู้ใช้สามารถดูได้จากรายการบันทึกค่าใช้จ่ายรายเดือน ธนาคารมักจะทำรายการสรุปประจำปีให้ด้วยว่ามีค่าใช้จ่ายในแต่ละหมวดในสัดส่วนเท่าใด เช่น เครื่องแต่งกาย ค่าบำรุงรักษารถยนต์ ค่าอาหาร เป็นต้น ทำให้ผู้ใช้สามารถจัดการระบบการใช้จ่ายของตนเองได้ง่าย สะดวกและส่งเสริมภาพลักษณ์ว่าน่าจะเป็นผู้ที่มีฐานะทางการเงินชั้นดี
ระบบของการใช้บัตรเครดิตนั้นทำให้ร้านค้าที่รับการจ่ายผ่านบัตรเครดิตได้ประโยชน์เช่นกัน รวมทั้งธนาคารเองด้วยเพราะทำให้ร้านค้ามีโอกาสได้ลูกค้ามากขึ้นจากความง่ายในการจ่ายและมีแต้มสะสมจูงใจ ส่วนธนาคารก็ได้รับค่าธรรมเนียมจากร้านค้าตามอัตราส่วนที่กำหนด ถ้ามองในภาพรวมบัตรเครดิตเป็นเครื่องมือที่ช่วยกระตุ้นการหมุนเวียนของเงินตราได้อย่างดี อย่างไรก็ตามสิ่งใดดีก็มีจุดอ่อนอยู่ด้วย เหมือนดาบสองคม โดยโทษของบัตรเครดิตก็มีหากผู้ใช้ไม่มีวินัยทางการเงิน ใช้จ่ายเงินเกินกำลังที่จะหามาจ่ายได้ในอนาคตก็จะเกิดเป็นหนี้ที่พอกพูนขึ้นตามวันเวลา
ด้วยระยะเวลาเครดิตประมาณ 45 วันจึงจะถึงกำหนดจ่าย นี่คือโอกาสของผู้ที่ใช้เงินเป็นที่ไม่ต้องชำระเงินทันทีแต่กลับกลายเป็นหลุมพรางของผู้ที่มองข้ามเรื่องนี้
กลายเป็นรูดบัตรไปก่อนแล้วเมื่อถึงเวลาใกล้กำหนดจ่ายก็ค่อยว่ากัน ทำให้หลาย ๆ คนทำงานเพื่อใช้ หนี้บัตรเครดิต เดือนต่อเดือนเป็นจำนวนมาก เกณฑ์ชำระขั้นต่ำก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ทำให้คนเป็น หนี้บัตรเครดิต กันมาก เพราะไม่ต้องชำระเต็ม หมายความว่าต้องเป็นหนี้ต่อไปพร้อมดอกเบี้ยที่แพงกว่าดอกเบี้ยเงินกู้ธนาคารตามปกติเสียอีก
เมื่อทราบภาพรวมและจุดที่ทำให้คนเรามักพลาดพลั้งในการใช้บัตรเครดิตแล้ว ก็ทำให้ได้แนวคิดของการใช้บัตรเครดิตอย่างถูกต้องเพื่อให้เกิดประโยชน์ที่แท้จริงของบัตรเครดิต ไม่เป็นภาระหนี้ติดตัว ซึ่งมีแนวทางการใช้บัตรเครดิตดังนี้
ไม่ใช้บัตรเครดิตหลายใบ
การมีบัตรเครดิตหลายใบ เป็นการเพิ่มโอกาสการเป็นหนี้สูง เพราะหลายกรณีที่ผู้ใช้ไม่สามารถจ่ายเงินได้ทัน ก็จะเริ่มมองหาการกดเงินสดจากบัตรเครดิตใบอื่นเพื่อมาจ่ายยอดหนี้ของบัตรอีกใบ กลายเป็นการหมุนวนไปอย่างไม่สิ้นสุด มองเผิน ๆ เหมือนจะเป็นวิธีที่ดี แต่หลังจากถูกดอกเบี้ยทบไปเรื่อย ๆ แล้วในที่สุดจะไม่สามารถหาวงเงินที่ไหนมาจ่ายได้อีก ทำให้กลายเป็นหนี้เท่ากับผลรวมวงเงินทั้งหมดที่จ่ายไป
ใช้จ่ายตามเงินสดที่มี
แม้ว่าบัตรเครดิตจะมีวงเงินเสนอมาให้จำนวนมาก ก็เพื่อความสะดวกและคล่องตัวในการจับจ่าย ไม่ได้ต้องการให้ผู้ใช้ใช้โดยไม่มีเงินสดสำรองจ่าย สิ่งนี้นับว่าเป็นภาระและวินัยทางการเงินของผู้ใช้เอง หลักการง่าย ๆ ก็คืออย่ารูดใช้เกินเงินที่มี เช่น รูดซื้อวันนี้ แม้จะต้องจ่ายเงินอีก 30 วันข้างหน้า สมมติว่าซื้อของราคา 15,000 บาท คุณก็ควรจะมีเงิน 15,000 บาทนั้นอยู่พร้อมแล้ว ณ วันที่ซื้อ วิธีที่ใช้ได้ผลไม่สงวนลิขสิทธิ์คือหลังจากการจับจ่ายในวันนั้นให้คุณนำเงินจำนวนเท่ากับที่รูดซื้อไปเก็บไว้ในที่ปลอดภัย เช่น บัญชีธนาคารที่เตรียมรอจ่ายค่าบัตรเครดิต วิธีนี้เป็นวิธีเดียวที่จะประกันได้ว่าเมื่อถึงเวลาชำระเงินแล้วคุณจะมีเงินชำระเต็มอย่างแน่นอน
ห้ามใช้บัตรเครดิตกดเงินสด
บัตรเครดิตมีบริการให้กดสินเชื่อเงินสดได้ด้วย แต่ควรใช้เพื่อความจำเป็นสุดวิสัยเท่านั้นและเตรียมเงินสำรองเพื่อการชำระคืนทันที โดยปกติห้ามกดเงินสดมาใช้ล่วงหน้า เพราะถ้าชำระคืนไม่ทัน ก็จะถูกคิดดอกเบี้ยในอัตราสูง หากคุณมีภาระต้องใช้เงินสดที่เกินกว่าเงินออมที่มี ควรพิจารณาทางเลือกอื่น ๆ เช่น สินเชื่อประเภทต่าง ๆ ที่มีอัตราค่าดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าและเงื่อนไขการชำระเงินที่ยืดหยุ่นกว่า ที่สำคัญไม่ว่าจะเป็นสินเชื่อประเภทใดก็ตาม ขอให้คิดหน้าคิดหลังถึงความจำเป็นทุกครั้ง
บัตรเดบิตอาจจะเหมาะสมกว่าหรือไม่
ถ้าคุณคิดว่าตนเองอาจจะไม่สามารถมีวินัยการใช้บัตรเครดิตได้ แต่อยากได้ความสะดวกเหมือนบัตรเครดิต เช่น การไม่ต้องพกเงินสดมาก ๆ ติดตัวไปเวลาต้องการซื้อของที่มีราคาสูง ลองเลือกใช้บริการบัตรเดบิตจะดีกว่า เพราะว่าใช้จ่ายได้ตามเงินสดจริงที่มีสำรองอยู่ในบัญชีนั้น ไม่มีการกดเงินสดล่วงหน้า ไม่มีระยะเวลารอชำระเงิน ทำให้คุณรู้การเคลื่อนไหวของกระแสเงินสดที่แท้จริง และไม่เผลอใช้จ่ายเงินเกินเงินออมหรือเงินที่สำรองไว้
การรู้เท่าทันและใช้บัตรเครดิตอย่างถูกต้อง นอกจากทำให้ไม่เป็นหนี้บัตรเครดิตโดยไม่จำเป็นแล้ว ยังช่วยให้เศรษฐกิจของประเทศพัฒนาไปได้ถูกทางด้วย เพราะลดปัญหาหนี้เสีย หนี้ครัวเรือน สอดคล้องกับหลักเศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อสามารถใช้ชีวิตอย่างมีอิสระทางการเงินอย่างแท้จริง การมีบัตรเครดิตอาจจะเป็นความเหนือระดับ แต่การไม่มีหนี้ เป็นลาภอันประเสริฐ
