การออม ทุกคนรู้ว่าเป็นสิ่งที่ดีที่ควรทำ นักเรียนทุกคนล้วนได้รับการปลูกฝังมาตั้งแต่เยาว์วัย แต่ในร้อยคนของนักเรียนที่เติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่กลับมีน้อยกว่าครึ่งที่ประสบความสำเร็จในการออม ถ้าเปรียบกับการลดความอ้วน คนที่กำลังจะลดความอ้วนนั้นมักมีความรู้ว่าอะไรควรกินไม่ควรกิน พฤติกรรมใดบ้างที่ทำให้อ้วนไปกว่าเดิม แต่เมื่อขนมหวานอยู่ตรงหน้า ความมุ่งมั่นในจุดมุ่งหมายก็หายไปชั่วคราว เปรียบว่าเก่งแต่ทฤษฎีแต่ปฏิบัติล้มเหลว
อัตราการออมของคนไทยเทียบกับ GDP อยู่ที่ 30.5% ความหมายของตัวเลขนี้คือเงินออมของคนไทยทั้งประเทศเปรียบเทียบกับเงินรายได้เนตของประเทศ ซึ่งถือว่าอยู่ในระดับต่ำมาก ซึ่งไม่เพียงพอต่อการรองรับการขยายตัวของเศรษฐกิจ AEC และเมกะโปรเจคมากมาย และที่สำคัญในตัวเลข 30.5% นี้ แบ่งเป็นการออมภาครัฐ ภาคเอกชนและภาคครัวเรือน ซึ่งตลอดสิบปีที่ผ่านมา การออมภาคครัวเรือนลดลงมากที่สุดถึง 5.4% ในขณะที่ภาคเอกชนออมได้เพิ่มขึ้น 1.1% หมายความว่าภาคเอกชนควบคุมรักษาระดับการออมได้ดี แต่ภาคครัวเรือนกลับออมน้อยลงในอัตราที่มีนัยยะทางสังคมและเศรษฐกิจ
ที่น่าแปลกใจอีกต่อหนึ่งก็คือ ภาคครัวเรือนที่ออมได้ดีและประสบความสำเร็จในการออม กลับเป็นกลุ่มผู้สูงอายุ ข้าราชการเกษียรและคนรวยเท่านั้น แต่คนวัยทำงาน พนักงานบริษัท ตั้งแต่ระดับล่างถึงกลาง คนมีความรู้สูงและกลุ่มคนเมืองกลับพบว่ามีการออมน้อย
อ่านเพิ่มเติม >> ทำไมเราต้อง เริ่มเก็บเงิน ? <<
เมื่อเห็นภาพความเป็นจริงตามตัวเลขแล้วเราจะเข้าใจ ยิ่งหากเราอยู่ในกลุ่มของผู้ที่มีพฤติกรรมการออมน้อยแล้ว การเข้าใจที่มาที่ไปจากภาพใหญ่มีความสำคัญเพื่อให้เกิดความตระหนักรู้ว่า วิกฤตเรื่องการออมไม่ได้ส่งผลร้ายกับเฉพาะตัวเราเอง แต่ส่งผลถึงการพัฒนาประเทศด้วย หากประเทศพัฒนาได้ช้า การเงินการเศรษฐกิจฝืดเคือง ก็จะกลับเป็นวงล้อมากระทบกับรายรับรายจ่ายของเราอย่างเลี่ยงไม่ได้ ถ้าใครที่กำลังคิดว่ารายได้น้อย ชักหน้าไม่ถึงหลังเลย ไม่มีเงินเก็บ อย่ามัวเสียเวลาโทษเศรษฐกิจโทษนโยบายกันอยู่เลย การอ่านข้อมูลที่เป็นจริงจะช่วยให้คุณตระหนักและตาสว่างสำนึกด้วยตัวเองได้เสียที ควรหันมาให้รางวัลชีวิตกันตนเองด้วยการทำตัวเองให้ดีโดยเริ่มจากการออมและปรับปรุงนิสัยการจ่ายเงินของตัวเองก่อน โดยสังเกตพฤติกรรมตัวเราเอง หากเข้าข่ายพฤติกรรมเหล่านี้ก็ควรลดและเลิก โดยจะค่อย ๆ ปรับหรือหักดิบก็ตามแต่จะถนัดกัน
ไม่มีวินัยทางการเงิน
ไม่รู้การจัดการรายรับรายจ่าย ใช้เงินฟุ่มเฟือย ไม่มีการวางแผนการใช้เงิน ควรศึกษาและเริ่มทำบัญชีครัวเรือน
สปอร์ต ชอบเลี้ยง
มีนิสัยหน้าใหญ่ ทำตัวอวดร่ำรวย ใครที่มีนิสัยเช่นนี้ควรหันมาดูตามสมควรแก่สถานภาพ ครอบครัวคนจีนหลายคนชอบเลี้ยงลูกชายให้ติดนิสัยเสี่ย ซึ่งบางครั้งเกินความจำเป็นและเกินฐานะ
บริโภคเพื่อสถานะทางสังคมเกินความจำเป็น
เราไม่จำเป็นต้องเชคอินร้านกาแฟแบรนด์ดังหรือเข้าร้านอาหารหรูบ่อย ๆ เกินฐานะตัวเองเพียงเพื่อประกาศให้คนอื่นได้รู้ว่าตนเองเป็นคนมีรสนิยมสูง
พฤติกรรมเห็นของลดราคาต้องซื้อ
ซื้อโดยไม่ได้คำนึงถึงอรรถประโยชน์และความจำเป็นที่แท้จริง
การซื้อที่ขาดการวางแผน
การซื้อที่ดีและมีประสิทธิภาพย่อมมาจากการวางแผนที่ดี เช่น การซื้อสินค้าที่ต้องใช้ในชีวิตประจำวัน เรารู้ดีที่สุดว่าอัตราการใช้ต่อรอบการซื้อ เยอะหรือน้อยเท่าไหร่ หากซื้อเพราะเห็นมีแพ็คแถม ของแถมหรือส่วนลด เช่น ซื้อน้ำมันพืชขวดใหญ่แถมขวดเล็กทำให้ประหยัดเงินได้มาก แต่ถ้าพฤติกรรมการกินคือไม่เคยทำอาหาร อาจทำบ้างอาทิตย์ละมื้อ การซื้อน้ำมันพืชในคราวละมาก ๆ อาจจะกองอยู่ในครัวไปนานอีก 3 เดือน กลายสภาพจากของใหม่กลายเป็นของเก่าซึ่งอาจจะไม่ดีต่อสุขภาพได้ ดังนั้นจึงไม่ควรกักตุนของใช้หากสิ่งนั้นไม่ได้ใช้เป็นประจำ เป็นตัวอย่างของการซื้อที่ขาดการวิเคราะห์ที่ดี
ถูกโฆษณาชวนเชื่อ
การฟังการเสพโฆษณาทั้งทางโทรทัศน์หรือโซเชียลมีเดียเป็นการสร้างความต้องการเทียมขึ้นโดยไม่รู้ตัว ของบางอย่างที่ซื้อมาอาจจะไม่เคยได้ใช้เลยเสียด้วยซ้ำ
เสพติดงานสังคม
งานเลี้ยงงานสังคมไปหมด ไปได้ แต่ก็ควรพิจารณาด้วย เพราะทุกงานมีค่าใช้จ่ายทั้งทางตรงและทางอ้อม
ติดแบรนด์เนม ติดตัวการ์ตูนคาแรคเตอร์
ประเภทซื้อแหลกเพราะคิดว่านอกจากเป็นความสุขทางใจแล้ว ยังถือเป็นการลงทุนอีกด้วย เพราะของแบรนด์เนมหรือตัวคาแรคเตอร์ยิ่งเก็บมูลค่าก็ยิ่งสูงขึ้น แต่ก่อนตัดสินใจซื้อ ควรระบุว่าการซื้อครั้งไหนเป็นการซื้อเพื่อการลงทุนและการซื้อครั้งไหนเป็นการซื้อด้วยความชอบส่วนตัว ต้องศึกษาให้ถ่องแท้เสียก่อน เพราะการลงทุนหว่านไปทั่ว ๆ ไม่ใช่เป็นการลงทุนที่ดี แต่เป็นข้ออ้างของคนที่กำลังหลงใหลติดแบรนด์มากกว่า
ลักษณะนิสัยที่กล่าวมานี้ หากพิจารณาแล้วตัวเรามีพฤติกรรมที่ไม่ดีด้านการเงิน เราก็ควรจะแก้ไขปรับปรุงพฤติกรรม อาจเริ่มทีละนิดก่อน อย่างงานสังคมเดิมอาจไปเดือนละสิบครั้ง อาจลองจดบันทึกค่าใช้จ่ายและลดการออกงานเหลือห้าครั้ง เก็บเงินเฉพาะส่วนที่ประหยัดไปได้จากการออกงานแยกไว้ต่างหาก เมื่อเห็นค่าใช้จ่ายเปรียบเทียบกันแล้ว ก็อาจมีกำลังใจและค่อย ๆ ปรับลดลงต่อไปเรื่อย ๆ แล้วเมื่อใดที่พฤติกรรมการออมได้เริ่มขึ้นเพียงอย่างเดียว พฤติกรรมอื่น ๆ ก็จะตามมาโดยอัตโนมัติ เพราะความต้องการเห็นผลให้ชัดเจนมากขึ้น
หากวันหนึ่งมองพฤติกรรมการประหยัดเพื่อการออมเป็นเรื่องสนุกและจำเป็นแล้ว ความมั่นใจในความมั่นคงชีวิตเริ่มชัดเจนขึ้น ตัวคุณจะเป็นคนใหม่ขึ้นทันที เมื่อคุณเป็นตัวอย่างที่ดี คุณก็จะภูมิใจ และส่งต่อความภูมิใจไปให้คนรอบ ๆ ตัว หากพฤติกรรมบางอย่างของคุณไปสะกิดต่อมรู้สำนึกออมของสมาชิกในบ้าน ทำให้คนในบ้านหันมามีนิสัยการออม ก็ย่อมเกิดประโยชน์ต่อเนื่องเป็นลูกโซ่ต่อไปไม่หยุด ทั้งนี้จุดเริ่มอยู่ที่ตัวเรา คือเคารพกติกาของตัวเอง ไม่มักง่ายในการใช้จ่าย เมื่อเริ่มได้ การออมก็สำเร็จได้ตามเป้าหมายได้ไม่ยาก
