บัตรประชาชนเป็นเอกสารที่ใช้พิสูจน์เอกลักษณ์บุคคล และบ่งบอกถึงความเป็นคนไทย ถือสัญชาติไทย ซึ่งภายในบัตรจะมีชิปเพื่อเก็บรักษาข้อมูลเฉพาะของผู้เป็นเจ้าของ สามารถใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เฉพาะอ่านข้อมูลได้ พร้อมกับมีรายละเอียดหมายเลขประจำตัวประชาชน ชื่อ-ชื่อสกุล วันเดือนปีเกิด ศาสนาที่นับถือ ที่อยู่ที่ติดต่อได้ และภาพถ่ายตัวตนปรากฏบนบัตร ซึ่งผู้เป็นเจ้าของต้องเก็บรักษาไว้ให้ดี และพกติดตัวไว้เสมอ เพราะเป็นเอกสารสำคัญที่ต้องใช้ติดต่อกับทางราชการ ทำธุรกรรมการเงินกับสถาบันการเงิน ใช้ยืนยันตัวบุคคลในการใช้สิทธิ์ทางการเมือง สมัครงาน ทำนิติกรรมสัญญา และติดต่อกับหน่วยงานสำคัญต่างๆ
หากก่อนหน้านี้ใครที่ทำบัตรประชาชนหายหรือชำรุด สามารถแจ้งทำบัตรใหม่ด้วยราคาที่ย่อมเยาเพียง 20 บาทเท่านั้น แต่ด้วยอัตราต้นทุนการดำเนินการจัดทำบัตรประชาชนมีมูลค่าสูงขึ้น ซึ่งแยกเป็นค่าวัสดุบัตร ค่าวัสดุผลิตบัตรสำหรับเครื่องพิมพ์ และอื่นๆ โดยประชาชน 1 คน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ต้องใช้งบประมาณในการจัดทำบัตรถึงฉบับละ 54.64 บาท
เพื่อให้สอดคล้องกับสภาวะดังกล่าว เว็บไซต์ราชกิจจาฯ จึงได้ประกาศใช้กฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียม และยกเว้นค่าธรรมเนียมบัตรประชาชน พ.ศ. 2559 ซึ่งลงนามประกาศวันที่ 4 ตุลาคม โดยพลเอก อนุพงษ์ เผ่าจินดา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย (มท.) กรณีบัตรหายหรือชำรุด ด้วยอัตราแจ้งทำใหม่เป็น 100 บาท โดยมีรายละเอียด ดังนี้
- การออกบัตรในกรณีบัตรหายหรือถูกทำลาย บัตรชำรุด หรือแก้ไขชื่อตัว ชื่อสกุล หรือชื่อตัวและชื่อสกุล ในทะเบียนบ้าน หรือย้ายที่อยู่ ตามมาตรา 6 จัตวา ฉบับละ 100 บาท
- การออกใบแทนใบรับ ฉบับละ 10 บาท
- การขอคัดและรับรองสำเนาข้อมูลเกี่ยวกับบัตร ฉบับละ 10 บาท ทั้งนี้ ในกรณีที่รัฐมนตรีประกาศให้เขตท้องที่ใดเป็นเขตประสบภัยพิบัติ ให้ผู้ซึ่งต้องมีบัตรใหม่ หรือเปลี่ยนบัตรตามมาตรา 6 จัตวา ซึ่งอยู่ในเขตท้องที่นั้น และมายื่นคำขอภายในกำหนดเวลา ตามมาตรา 6 จัตวา หรือภายในกำหนดเวลาที่รัฐมนตรีขยายตามมาตรา 6 เบญจ ได้รับยกเว้นค่าธรรมเนียม
ต้องเตรียมอะไรบ้าง เมื่อต้องขอมีบัตรใหม่
โดยปกติแล้วบัตรประชาชนจะมีอายุการใช้งานถึง 8 ปี ซึ่งหากบัตรเดิมหมดอายุ เจ้าของบัตรจะต้องยื่นคำขอมีบัตรใหม่ภายใน 60 วัน ที่สำนักงานเขต โดยไม่เสียค่าธรรมเนียมใดๆ แต่ต้องนำบัตรเดิมไปด้วย
แต่ในกรณีที่ทำบัตรหาย หรือบัตรชำรุด หรือบัตรถูกทำลาย เจ้าของบัตรต้องรีบแจ้งต่อเจ้าหน้าที่เขต พร้อมยื่นคำร้องขอมีบัตรใหม่ โดยต้องนำหลักฐานไปแสดงเพิ่มเติม คือ
- สำเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้าน และหลักฐานเอกสารที่มีรูปถ่ายของผู้ขอมีบัตร แต่ต้องเป็นเอกสารที่ทางราชการออกให้ เช่น ใบขับขี่ หรือหนังสือเดินทาง
- หากไม่มีหลักฐานเอกสารไปแสดง ให้นำเจ้าบ้านหรือบุคคลผู้น่าเชื่อถือ เช่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ไปให้การรับรอง
กรณีเปลี่ยนชื่อตัว หรือชื่อสกุล เจ้าของบัตรต้องยื่นคำขอเปลี่ยนบัตรกับเจ้าหน้าที่ที่สำนักงานเขต ภายใน 60 วัน นับแต่วันที่เปลี่ยนชื่อ หรือชื่อสกุลในทะเบียนบ้าน โดยนำสำเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้าน บัตรเดิม และหลักฐานการเปลี่ยนชื่อตัว หรือชื่อสกุล ไปแสดงต่อเจ้าหน้าที่ด้วย
ทราบอย่างนี้แล้ว หากใครที่บัตรประชาชนชำรุด หรือสูญหาย หรือต้องการเปลี่ยนบัตรใหม่ ก็ควรเตรียมเอกสาร และค่าใช้จ่ายไว้ให้พร้อม ที่สำคัญควรเก็บรักษาบัตรประชาชนไว้ให้อยู่ในสภาพดี และไม่ควรเปลี่ยนบ่อยๆ
…เพราะเป็นการประหยัดงบประมาณของชาติ และของตัวคุณไปพร้อมๆ กันนั่นเองค่ะ
ที่มา