มีคำคมอยู่ประโยคหนึ่งบอกว่า คำแนะนำที่แพงที่สุด คือคำแนะนำที่คุณได้มาฟรีๆ เมื่อลองเอาคำคมนี้มาคิดดูก็มีส่วนจริงอยู่มาก เพราะเราจะพบเห็นคนที่ขาดทุนหรือพวกสูญเสียเงินทองบ่อยๆนั้น มักจะชอบลงทุนตามคำแนะนำของคนอื่น ดังนั้นหากคิดจะลงทุน ต้องลงทุนเองให้เป็น ต้องคิด วางแผน และตัดสินใจลงทุนในสิ่งที่ตัวเราทำได้ ด้วยภูมิปัญญาความรู้ของตัวเอง
คนที่อยากรวยอยากประสบความสำเร็จทางการเงิน ต้องไม่ลงทุนตามคำบอกของคนอื่น ไม่ว่าคนอื่นนั้นจะเป็นใคร นักการเงิน โบรกเกอร์ ผู้จัดการแบงค์ หรือเซียนหุ้น กูรูหุ้นต่างๆ เพราะว่า การลงทุนเป็นเรื่องเฉพาะบุคคล ที่แต่ละคนมีพื้นฐาน ฐานะการเงิน และต้องการผลตอบแทนจากการลงทุนไม่เท่ากัน ยอมรับความเสี่ยงได้ไม่เท่ากัน จึงเป็นไปไม่ได้ว่าคนสองคนจะมีแผนการลงทุนเหมือนกันเป๊ะ
ตามสถิติพบว่า นักลงทุนส่วนใหญ่ที่ขาดทุน เกิดจากการทำตามคำแนะนำของคนอื่นๆ เช่น เชื่อเพื่อน เชื่อคนรู้จัก ทั้งรู้จักกับตัวตนจริงๆและรู้จักผ่านโลกโซเชี่ยล โดยปักใจเชื่อว่าคนเหล่านี้เป็นผู้ที่มีความรู้จริงๆ และท้ายที่สุดเขาก็เป็นได้แค่ผู้ร่วมลุ้นร่วมสนุกไปกับการคาดการณ์ของเซียนหรือกูรูเหล่านั้น โดยที่ตัวเองก็ไม่ได้ร่ำรวยอะไรขึ้นมาเลย แถมความรู้ก็ยังอยู่กับที่ ไม่มีการพัฒนา นอกจากบรรดาเซียนแล้ว ยังมีคนอีกกลุ่มหนึ่งที่เรามักจะปักใจเชื่อเต็มร้อยก็คือคนในครอบครัว เครือญาติ เพราะคิดว่า เป็นญาติพี่น้องกัน ย่อมไม่มีทางหลอกกันอยู่แล้ว แต่เราลืมคิดไปว่า สิ่งที่เขาบอกหรือแนะนำนั้น จริงๆแล้วถูกต้องและเหมาะสมกับสภาพของเราหรือไม่ บางครั้งเป็นการหวังดีโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ของเหล่าบรรดาญาติก็ได้ จึงเป็นที่มาของคำคมว่า คำแนะนำฟรี มักให้บทเรียนราคาแพง
ลองอ่านของนักบินกับเครื่องบินดู อาจให้ข้อคิดที่ดีบางอย่าง
เรื่องมีอยู่ว่านักบินคนหนึ่ง ต้องให้ศูนย์ควบคุมบอกวิธีการบินอยู่ตลอดเวลา นักบินคนนี้ต้องใช้วิธีนี้ทุกครั้งจึงจะบินไปมาอย่างปลอดภัย แสดงให้เห็นว่านักบินคนนี้ไม่มีความสามารถในการบังคับการบินด้วยตัวเอง ต่อให้บินด้วยเครื่องบินที่ทันสมัยที่สุด มีระบบนำร่องที่ดีที่สุด สักวันหนึ่งต้องพบกับมรสุมหรือสภาพอากาศที่เป็นอุปสรรคที่ศูนย์ควบคุมไม่สามารถสั่งการได้ และระบบอันทันสมัยของเครื่องบินไม่รองรับ ในสถานการณ์นั้นโอกาสที่นักบินจะนำพาเครื่องบินให้ปลอดภัยย่อมเป็นไปได้ยาก เพราะเขาอาศัยคนอื่นและอาศัยระบบในการนำทางตลอดเวลา เช่นเดียวกับนักลงทุนที่ชอบลงทุนตามคำบอกของคนอื่น วันหนึ่งที่ต้องพบกับสถานการณ์ไม่คาดฝัน จู่ๆหุ้นถูกเทขายระเนระนาด เขาย่อมจะทำอะไรไม่ถูก จะโทรไปถามเซียนหรือผู้รู้ก็คงไม่มีใครสะดวกรับสาย เพราะทุกคนต่างก็ต้องขายหุ้นหนีตายกันจ้าละหวั่น สถานการณ์แบบนี้ตัวใครตัวมันไปก่อนละกัน คนที่ไม่เคยตัดสินใจอะไรเองย่อมรอดยาก
ในขณะที่นักลงทุนที่เรียนรู้บ่มเพาะประสบการณ์ทั้งร้ายและดีมาด้วยตัวเอง มักจะมีแผนการอย่างชัดเจน มีวินัย มีการตัดสินใจที่เด็ดขาด นอกจากนี้ยังมีการจัดการความเสี่ยงที่เหมาะสมด้วย เช่นกันกับนักบินที่ได้รับการฝึกฝนมาอย่างดี มีชั่วโมงบินหลายหมื่นชั่วโมง ย่อมรู้เส้นทาง และอ่านลมฟ้าอากาศเป็น สามารถปรับระดับทิศทางการบินได้อย่างถูกต้องเหมาะสม แม้จะอยู่ในสถานการณ์ไม่ปกติก็สามารถนำพาเครื่องบินไปมาได้อย่างปลอดภัย
ดังนั้นสิ่งสำคัญก่อนที่จะลงทุนในเรื่องอะไรก็ตาม สิ่งแรกที่ต้องทำคือ การลงทุนลงแรงในการศึกษาค้นหาความรู้ในเรื่องนั้นๆให้ถ่องแท้เสียก่อน เมื่อเรียนภาคทฤษฎีแล้ว ก็ต้องฝึกปฏิบัติด้วย เพราะเหตุการณ์เฉพาะหน้าหลายๆครั้งมักจะต่างจากสิ่งที่ได้ร่ำเรียนกันมา การลงทุนที่ได้ผลดีและมีประสิทธิภาพจะต้องสอดคล้องและเหมาะสมกับเงื่อนไขของแต่ละคน จะเอามาปนและลอกแบบกันไม่ได้ เมื่อการลงทุนเป็นสิ่งที่เลียนแบบกันไม่ได้ ก็ลงทุนเรียนรู้เอง เพื่อเอาวิชามาปรับใช้ให้เหมาะกับตัวเองให้ได้