โควิด-19 ได้เปลี่ยนโลกของเรา และผลของการเปลี่ยนแปลงนั้นจะยังคงอยู่ต่อไป ในบทความนี้เราจะพาไปดูเทรนด์ที่อาจกลายมาเป็นความปกติใหม่ (Next normal) จากบทความล่าสุดของ McKinsey ที่นักลงทุนและผู้ประกอบการไม่ควรพลาด
-
การกลับมาของความเชื่อมั่นทำให้การบริโภคฟื้นตัว
เมื่อความเชื่อมั่นของผู้บริโภคเพิ่มขึ้น การบริโภคจะเริ่มกลับมาฟื้นตัว อย่างไรก็ดี ในหลายประเทศ ภาคบริการยังได้รับผลกระทบอย่างหนัก โดยเฉพาะร้านอาหารและสถานที่พักผ่อนเพื่อความบันเทิง
-
การเดินทางเพื่อพักผ่อนจะกลับมา แต่การเดินทางเพื่อธุรกิจจะกลับมาช้า
ผู้คนจะเริ่มอยากกลับไปท่องเที่ยว มีตัวอย่างการท่องเที่ยวในประเทศจีนที่เกือบจะกลับไปเป็นปกติ แต่ที่ต่างคือ ครั้งนี้การท่องเที่ยวในประเทศได้รับความนิยมมาก ส่วนการท่องเที่ยวต่างประเทศยังคงซบเซาเนื่องจากการจำกัดการเข้าออกพรมแดนและความกังวลเรื่องสุขภาพและความปลอดภัย
ในด้านการเดินทางเพื่อธุรกิจนั้น มีแนวโน้มที่จะไม่กลับไปเป็นเหมือนเก่า เนื่องจากเทคโนโลยีออนไลน์ต่างๆ ทำให้สามารถประชุมและประสานงานได้โดยไม่ต้องเจอตัว นอกจากนี้ ในอดีตที่ผ่านมาเมื่อเกิดภาวะเศรษฐกิจถดถอย เช่น วิกฤตการเงินปี 2551-2552 การเดินทางเพื่อธุรกิจนั้นใช้เวลาถึง 5 ปีกว่าจะกลับมาเหมือนเดิมในขณะที่การท่องเที่ยวต่างประเทศนั้นใช้เวลาเพียง 2 ปี
-
วิกฤตทำให้เกิดนวัตกรรมและผู้ประกอบการรุ่นใหม่
ความจำเป็นทำให้เกิดสิ่งใหม่ๆ ขึ้นมา เช่นเดียวกับวิกฤตรอบนี้ ในไตรมาสที่สามของปี 2563 ในสหรัฐอเมริกามีการจดทะเบียนบริษัทใหม่ถึงกว่า 1.5 ล้านบริษัท ซึ่งเพิ่มขึ้นเกือบเท่าตัวจากปีก่อน อย่างไรก็ตามเมื่อดูภาพโดยรวมแล้ว ธุรกิจขนาดเล็กจำนวนมากได้รับผลกระทบจากรายได้ที่น้อยลง
-
การเพิ่มผลผลิตจากดิจิทัลช่วยเร่งการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งใหม่
การเพิ่มขึ้นอย่างมากของการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลและการทำงานรูปแบบใหม่จะยังคงอยู่ต่อไป โควิด-19 ได้เร่งการเปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆ เช่น AI และการแปลงเป็นดิจิทัล ความท้าทายต่อจากนี้สำหรับธุรกิจคือการทำให้สิ่งใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นกลายเป็นแนวปฏิบัติของธุรกิจต่อไป เช่น การพัฒนาโมเดลธุรกิจแบบดิจิทัลหรือผสมผสานหลายช่องทางสำหรับธุรกิจค้าปลีก การให้ผู้ป่วยมีทางเลือกออนไลน์สำหรับธุรกิจที่เกี่ยวกับสุขภาพ รวมถึงการหาและลงทุนในผลิตภัณฑ์ยุคใหม่สำหรับธุรกิจเซมิคอนดักเตอร์
-
การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการจับจ่ายทำให้ธุรกิจที่เกี่ยวกับผู้บริโภคเปลี่ยนไปตลอดกาล
จากการสำรวจของ McKinsey มี 9 ใน 13 ประเทศที่อย่างน้อย 2 ใน 3 ของผู้บริโภคบอกว่าได้ทดลองจับจ่ายซื้อของแบบใหม่ และทั้ง 13 ประเทศนี้ มีผู้บริโภคอย่างน้อย 65% บอกว่าจะซื้อของแบบนี้ต่อไป
อย่างไรก็ตาม ผู้บริโภคที่ซื้อของออนไลน์มีแนวโน้มที่จะขาดความภักดีต่อแบรนด์อย่างเห็นได้ชัดเจน ธุรกิจจำนวนมากยังคงต้องปรับตัวมาสู่การขายของให้ผู้บริโภคโดยตรง ทั้งทางด้านทักษะความสามารถใหม่ๆ และโมเดลธุรกิจรวมถึงราคาที่เหมาะสม แต่เมื่อเทรนด์ผู้บริโภคมุ่งไปออนไลน์แล้ว ธุรกิจก็ต้องไปตาม
-
การปรับสมดุลและการเปลี่ยนแปลงของห่วงโซ่อุปทาน
ต่อจากนี้ธุรกิจต้องคิดถึงหลัก Just in Time Plus ซึ่งพลัสด้านหลังนี้คือต้องเพิ่ม Just in Case ด้วย ความเสี่ยงเช่นการหยุดชะงักของโรงงานใดโรงงานหนึ่งเป็นสิ่งที่เลี่ยงไม่ได้ และธุรกิจจะต้องบริหารจัดการให้ดี
-
วิถีการทำงานใหม่มาถึงก่อนกำหนด
โควิด-19 และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีทำให้ทุกวันนี้หลายๆ คนไม่ต้องเข้าออฟฟิสเพื่อไปทำงาน สิ่งที่ธุรกิจต้องคิดต่อจากนี้คือ บทบาทของออฟฟิสจะเปลี่ยนไปอย่างไร การให้คนกลับไปทำงานไม่ใช่แค่เปิดประตูออฟฟิสอย่างเดียว นอกจากนี้ยังต้องคิดถึงการ Reskill หรือ Upskill พนักงานให้พร้อมต่อการเปลี่ยนแปลงด้วย
-
การปฏิวัติทางเภสัชศาสตร์ชีวภาพ
ตัวอย่างที่ชัดเจนของการปฏิวัติด้วยกระบวนการทางชีวภาพ (Bio Revolution) คือ การพัฒนาวัคซีนโควิด-19 ที่รวดเร็ว นอกจากด้านสุขภาพแล้ว การพัฒนาด้านอื่นๆ เช่น เกษตร พลังงาน และวัสดุ จะก่อให้เกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจมากมายในทศวรรษหน้า
-
มีการปรับโครงสร้างพอร์ตการลงทุนมากขึ้น
ธุรกิจที่ทำผลตอบแทนได้ดีมากๆ ในช่วงที่เศรษฐกิจไม่ดีมักไม่อยู่เฉย แต่จะหาทางเสริมสร้างความแข็งแกร่ง เช่น ผ่านการควบรวมกิจการ โดยใช้โอกาสในช่วงเวลาที่สินทรัพย์ราคาถูกลง นอกจากนี้ ยังมีเงินรอลงทุนของกิจการเงินร่วมลงทุน (Private Equity) อีกมากมาย ทำให้เชื่อได้ว่าโอกาสการลงทุนใหม่ๆ นี้จะทำให้เกิดการลงทุนในธุรกิจและปรับเปลี่ยนโครงสร้างพอร์ตการลงทุน
-
สีเขียวปนน้ำตาลเล็กน้อย คือสีของการฟื้นตัว
ผู้คนทั่วโลกรับรู้สิ่งที่ต้องเสียไปเพราะมลพิษ และประโยชน์ของความมั่นคงทางสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ทำให้ในหลายๆ ประเทศมีการลงทุนในพลังงานสะอาดและเทคโนโลยีสีเขียว รวมทั้งพูดถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอย่างจริงจัง ธุรกิจจะต้องตอบสนองต่อความกังวลด้านความยั่งยืนของนักลงทุน ที่สำคัญยิ่งไปกว่านั้น คือโอกาสในการเติบโตของเศรษฐกิจสีเขียวอาจจะมีมาก
อ้างอิง
https://www.mckinsey.com/featured-insights/leadership/the-next-normal-arrives-trends-that-will-define-2021-and-beyond
เรียบเรียงโดย มานี ปิติ
