การรับจ้างเปิดบัญชี ก็คือ การที่เราไปเปิดบัญชีธนาคารเป็นชื่อเราพร้อมกับทำบัตรเอทีเอ็ม เสร็จแล้วก็นำสมุดบัญชีธนาคารพร้อมบัตรเอทีเอ็มและรหัสเอทีเอ็มเพื่อเบิกถอนเงินจากบัญชีได้ ไปให้กับผู้ที่จ้างให้เราเปิดบัญชีเพื่อแลกกับค่าจ้างที่ก็ขึ้นอยู่กับคนจ้างว่าจะให้เท่าไหร่ หรือไม่ก็แล้วแต่ที่ตกลงกันไว้ตั้งแต่แรก ค่าจ้างมีตั้งแต่ 5 ร้อยบาทถึงหลายพันบาทก็มี
การจ้างเปิดบัญชีนั้นในเรื่องของเจตนาก็ดูไม่ค่อยดีตั้งแต่แรก เพราะต้องตั้งคำถามเลยว่าทำไมคนว่าจ้างเขาถึงไม่เปิดบัญชีเอง ไม่เปิดบัญชีเป็นชื่อเขา ทำไมต้องมาใช้ชื่อเราเป็นเรื่องที่ต้องสงสัยไว้ก่อนเลย
สำหรับตัวบทกฎหมายแล้ว การรับจ้างเปิดบัญชีธนาคารให้กับผู้อื่นก็ถือว่าทำผิดกฎหมายอยู่แล้ว เวลาไปธนาคารจะเห็นป้ายเตือนนี้ติดอยู่แทบทุกธนาคาร ว่าการรับจ้างเปิดบัญชีมีความผิดทางอาญาเป็นเรื่องที่ผิดกฎหมายอยู่แล้ว แต่บางคนโดยเฉพาะคนที่อายุยังน้อย เป็นนักศึกษาหรือเป็นแม่บ้าน อาจเห็นแก่เงินค่าจ้างเพียงเล็กน้อย ประกอบกับไม่มีความรู้ คิดว่าไม่เป็นไร ก็เลยเปิดบัญชีให้ไป โดยที่ไม่รู้ถึงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นกับเราได้
มีตัวอย่างที่เป็นข่าวให้เห็นมากมาย ตั้งแต่ความผิดเล็กน้อยเรื่องฉ้อโกงโดยนำบัญชีที่จ้างเปิดมาไปหลอกทำทีว่าจะขายของออนไลน์ ให้ลูกค้าโอนเงินเข้ามาก่อนแล้วจะส่งของให้ เมื่อลูกค้าโอนเงินมาก็เงียบหายไป ทำแบบนี้หลายรายจนได้เงินก้อนโต เมื่อได้เงินก็เบิกเงินออกจากบัญชีไปจนหมด ทีนี้พอถึงเวลาที่ลูกค้าออกมาโวยวายไม่ได้ของ ก็มาตามเอากับชื่อและบัญชีของคนที่รับโอนเงิน เพราะเป็นสิ่งเดียวที่เป็นหลักฐานเอาผิดได้ อย่างอื่นไม่ว่าจะเป็นไลน์ติดต่อหรือเฟซบุ้คก็ปลอมขึ้นมาหรือตั้งขึ้นมาเฉพาะกิจทั้งนั้น เมื่อมีการฟ้องร้องเอาเรื่องกัน ใครจะเชื่อว่าบัญชีนั้นเราไม่ได้เป็นคนใช้หรือถึงเชื่อแต่สุดท้ายบัญชีเป็นชื่อเรา ตามกฎหมายเราก็ต้องเป็นคนรับผิดชอบอยู่ดี
ข่าวที่ใหญ่และดูซีเรียสมากกว่าสำหรับเรื่องการรับจ้างเปิดบัญชีก็มีให้เห็นเช่นกัน อย่างการจ้างเปิดบัญชีเพื่อนำบัญชีไปใช้ในเรื่องที่ผิดกฎหมาย แล้วนำเงินมาผ่านในบัญชีชื่อคนอื่นเพื่อให้ตามจับตัวและที่มาของเงินได้ยากขึ้น เข้าข่ายฟอกเงินที่เจ้าของบัญชีก็จะติดร่างแหไปด้วย ธุรกิจผิดกฎหมายที่มักจะมีการว่าจ้างการเปิดบัญชีก็มีทั้ง เรื่องยาเสพติด การพนัน การค้ามนุษย์ แก๊งค์ต้มตุ๋นหลอกลวงต่าง ๆ แชร์ลูกโซ่ฯลฯ หรือกรณีแก๊งค์ต้มตุ๋นคอลเซ็นเตอร์ที่เป็นข่าวดังเกรียวกราวไปเมื่อปี 2-3 ปีก่อน การรับจ้างเปิดบัญชีให้กับคนพวกนี้ก็เหมือนเป็นการช่วยประกอบอาชญากรรมทางอ้อม ทำให้ตำรวจตามจับตัวพวกนี้ได้ยากขึ้น เพราะใช้วิธีให้เงินผ่านเข้าในหลายชื่อหลายบัญชี แต่หากว่ามีการติดตามและจับกุมได้ ตัวเจ้าของบัญชีธนาคารก็จะมีความผิดด้วย
สำหรับการรับจ้างเปิดบัญชีที่ถือว่าเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย มีโอกาสที่จะเข้าข่ายทำผิดตามประมวลกฎหมายอาญา ได้หลายลักษณะด้วยกัน ขึ้นอยู่กับว่าผู้ว่าจ้างเราเปิดบัญชีนำบัญชีธนาคารไปใช้ทำความผิดในเรื่องอะไร เช่น
- ความผิดในฐานร่วมกระทำความผิด ตามมาตรา 83 ซึ่งเป็นความผิดที่เกิดขึ้นโดยการกระทำของบุคคลตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป โดยผู้ร่วมกระทำความผิดเป็นตัวการ ความผิดข้อนี้คือหากเราเปิดบัญชีโดยรู้เห็นเป็นใจกับการกระทำความผิดตั้งแต่ต้น แถมยังเป็นผู้สมรู้ร่วมคิดอีกก็จะมีความผิดตามมาตรานี้ ต้องระวางโทษตามที่กฎหมายกำหนดไว้
- ความผิดในฐานผู้สนับสนุนการกระทำความผิด ตามมาตรา 86 ซึ่งเป็นความผิดที่เกิดขึ้นจากการให้ความช่วยเหลือหรือให้ความสะดวกกับผู้กระทำความผิด ก่อนหรือขณะกระทำความผิด ถึงแม้ว่าตนเองจะไม่ได้รู้ถึงการกระทำความผิดจากการให้ความช่วยเหลือหรือการให้ความสะดวกนั้นก็ตาม มีโทษในฐานะผู้สนับสนุนต้องระวางโทษสองในสามส่วนของโทษที่กำหนดไว้ ข้อนี้แหละที่เรารับจ้างเปิดบัญชีเพราะเห็นแก่เงินค่าจ้าง โดยที่เราไม่ทราบหรอกว่าผู้จ้างเอาบัญชีเราไปใช้ทำเรื่องผิดกฎหมายอะไร แต่หากโดนจับได้ แม้เราไม่ได้รู้เห็น แต่ก็จะมีความผิดในฐานสนับสนุนนี้ได้และต้องรับโทษด้วยเช่นกัน มีโอกาสเข้าคุกโดยที่ไม่รู้ตัว
นอกจากความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาแล้ว การรับจ้างเปิดบัญชียังมีโอกาสที่จะมีความผิดตามพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. 2542 อีกด้วย ทั้งมาตรา 5 ที่ระบุว่าผู้ใดโอน รับโอนหรือเปลี่ยนสภาพทรัพย์สินที่ได้มาจากการทำผิดกฎหมายเพื่อปกปิดแหล่งที่มานั้นหรือเพื่อช่วยเหลือผู้อื่น ทั้งก่อนและขณะทำความผิดให้ถือว่ามีความผิดฐานฟอกเงิน หรือมาตรา 9 ที่ระบุไว้ว่า ผู้ที่สมคบกันตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป เพื่อทำความผิดฐานฟอกเงินจะต้องระวางโทษกึ่งหนึ่งของโทษที่กำหนดไว้ และหากได้มีการกระทำความผิดตามที่ได้สมคบกันนั้น ก็จะต้องระวางโทษตามที่กำหนดไว้ ดูจากข้อกำหนดกฎหมายแล้วจะเห็นว่า การรับจ้างเปิดบัญชีนั้นมีความเสี่ยงที่จะเข้าข่ายรับโทษตามมาตราต่าง ๆ เหล่านี้ได้ ถึงแม้ไม่รู้วัตถุประสงค์ของการนำไปใช้ก็สามารถติดคุกได้เช่นกัน
ถือเป็นเรื่องที่น่ากลัวและต้องระมัดระวังอย่างมาก สำหรับการเปิดบัญชีเพื่อนำไปให้ผู้อื่นใช้ แม้จะเป็นเพื่อนหรือญาติสนิทกัน ก็ไม่ควรทำให้ เพราะหากมีปัญหาอะไรเกิดขึ้นในอนาคต ไม่มีใครสามารถช่วยเราได้อย่างแน่นอน เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นจริงและมีข่าวให้เห็นมาหลายต่อหลายครั้ง ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันที่คนไม่รู้อิโหน่อิเหน่แต่สุดท้ายต้องเข้าไปอยู่ในคุก จึงไม่สมควรจะเห็นแก่ความสัมพันธ์ฉันญาติมิตรหรืออามิสสินจ้างใด ๆ ทั้งสิ้น เป็นเรื่องที่ไม่คุ้มค่าเอาซะเลยจริง ๆ
