ยื่นภาษี แยก หรือรวมดีกว่า สำหรับคนแต่งงานแล้ว 

มาถึงโค้งสุดท้ายของฤดูกาลยื่นภาษีกันแล้ว ในแต่ละปีเมื่อถึงช่วงเวลายื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาประจำปี คนที่มีครอบครัวหลายคนอาจกำลังตัดสินใจว่าจะ ยื่นภาษี แยก หรือรวมดีกว่ากันดี ซึ่งทั้งสองวิธีมีข้อดี และข้อเสียแตกต่างกัน การเลือกวิธีการที่ถูกต้องจะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายทางภาษีได้มากกว่า แต่ก่อนตัดสินใจ เราควรทำความเข้าใจเกี่ยวกับภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาก่อน แล้วมาดูกันว่ายื่นแบบไหนที่จะตอบโจทย์เรามากที่สุด

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา คืออะไร

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาเป็นภาษีที่จัดเก็บจากรายได้ประจำปีของบุคคลธรรมดา ซึ่งประกอบด้วยรายได้หลายประเภท ได้แก่เงินเดือน ค่าจ้าง รวมถึงเงินบำนาญ เงินประจำตำแหน่ง ค่าเบี้ยประชุม และผลประโยชน์อื่นๆ ที่ได้รับจากการจ้างงาน

รายได้จากการประกอบอาชีพอิสระ เช่น ค่าธรรมเนียมวิชาชีพ ค่านายหน้า ค่าส่งเสริมการขาย เป็นต้น

• ดอกเบี้ยจากเงินฝาก พันธบัตร หุ้นกู้ และตราสารหนี้อื่นๆ
• เงินปันผลจากการถือหุ้นในบริษัท
• กำไรจากการขายหลักทรัพย์ เช่น หุ้น พันธบัตร กองทุนรวม เป็นต้น
• รายได้จากการให้เช่าทรัพย์สิน อาทิ ค่าเช่าบ้าน ค่าเช่าที่ดิน
• กำไรจากการขายทรัพย์สินอื่นๆ เช่น ที่ดิน อาคาร ยานพาหนะ เป็นต้น
• รายได้อื่นๆ ที่ไม่ได้ระบุไว้ข้างต้น

หลักการคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา

เมื่อรวบรวมรายได้ทั้งหมดในรอบปีภาษีแล้ว จะต้องนำมาคำนวณเพื่อหาเงินได้สุทธิก่อนการหักค่าใช้จ่ายต่างๆ โดยสามารถนำค่าใช้จ่ายที่จำเป็นและเหมาะสมมาหักได้ เช่น ค่ารักษาพยาบาล เบี้ยประกันภัย ดอกเบี้ยจ่ายเงินกู้ เงินสมทบกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ เป็นต้น นอกจากนี้ ยังสามารถหักค่าลดหย่อนต่างๆ ที่กฎหมายกำหนด เช่น ค่าลดหย่อนสำหรับคู่สมรส บุตร และค่าเลี้ยงดูบิดามารดา เป็นต้น

เงินได้สุทธิหลังหักค่าใช้จ่ายและค่าลดหย่อนแล้วจะถูกนำมาคำนวณภาษีตามอัตราภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาที่กำหนดไว้ ซึ่งแบ่งออกเป็น 7 อัตราขั้นบันได โดยผู้มีเงินได้ต่ำสุดจะเสียภาษีในอัตราต่ำที่สุด ในขณะที่ผู้มีเงินได้สูงสุดจะต้องเสียภาษีในอัตราสูงสุด

ไขข้อข้องใจ ยื่นภาษี แยก หรือรวมดีกว่ากัน

ข้อดีของการยื่นภาษีแยกจากคู่สมรส

• ประหยัดค่าใช้จ่ายทางภาษีได้มากกว่า หากคู่สมรสมีรายได้ต่างกันมาก การยื่นแบบแยกจะช่วยให้คนที่มีรายได้น้อยกว่าเสียภาษีน้อยลง
• ได้รับสิทธิประโยชน์ทางภาษีสูงสุด หากคู่สมรสมีสถานะภาษีที่แตกต่างกัน เช่น คนหนึ่งมีสิทธิหักลดหย่อนพิเศษ การยื่นแบบแยกจะทำให้ได้รับประโยชน์จากสิทธินั้นอย่างเต็มที่
• คงความเป็นส่วนตัวและความรับผิดชอบส่วนบุคคล เนื่องจากแต่ละคนต้องรับผิดชอบการเสียภาษีของตนเอง

ข้อดีของการยื่นภาษีรวมกับคู่สมรส

• ได้รับสิทธิประโยชน์จากการหักค่าลดหย่อนต่างๆ สูงสุด เช่น ค่าลดหย่อนคู่สมรส บุตร ค่าเลี้ยงดูบิดามารดา เป็นต้น ซึ่งจะช่วยลดภาระภาษีโดยรวมได้หากมีฐานรายได้ใกล้เคียงกัน
• สะดวกในการจัดเตรียมเอกสารและคำนวณภาษี เนื่องจากยื่นแบบครั้งเดียว
• ผลักภาระภาษีรวมให้ต่ำลงได้ หากคู่สมรสคนใดคนหนึ่งมีรายได้ต่ำหรือไม่มีรายได้เลย การรวมฐานภาษีจะช่วยลดภาระภาษีโดยรวม

ข้อควรพิจารณาก่อนตัดสินใจ ยื่นภาษี แยก หรือรวมดีกว่ากัน

• ระดับรายได้ของแต่ละคน ถ้ารายได้ต่างกันมาก การยื่นแยกจะประหยัดค่าใช้จ่ายได้มากกว่า แต่หากรายได้ใกล้เคียงกัน การยื่นรวมจะได้ประโยชน์จากการหักค่าลดหย่อนมากกว่า
• สถานะทางภาษี เช่น มีสิทธิหักลดหย่อนพิเศษหรือไม่ หากสถานะต่างกันก็ควรยื่นแบบแยก
• จำนวนบุตรและค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่สามารถนำมาหักลดหย่อนได้ หากมีมาก การยื่นรวมอาจเป็นทางเลือกที่ดีกว่า
• ความสะดวกในการจัดเตรียมเอกสาร คำนวณภาษี และการรับผิดชอบส่วนบุคคล

มาจนถึงตรงนี้หลาย ๆ ท่านคงได้คำตอบแล้วว่า ยื่นภาษี แยก หรือรวมดีกว่า เพิ่มเติมก็คือหากมีข้อสงสัยใดๆ ก็ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านภาษีเพื่อวางแผนภาษีให้เหมาะสมและได้ประโยชน์สูงสุด เพราะการตัดสินใจยื่นภาษีแยกหรือรวมนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการที่แตกต่างกันไปในแต่ละครอบครัว ไม่มีคำตอบสำเร็จรูปที่เหมาะสำหรับทุกคน