หนี้นอกระบบ กฎหมาย ช่วยอะไรได้บ้าง แก้ไขยังไงให้ปลอดภัย?
หากกล่าวถึงหนี้นอกระบบ ถือเป็นหนึ่งในปัญหาใหญ่ในสังคมไทยที่หลายคนต้องเผชิญ จากปัญหาทางการเงินเรื้อรัง อีกทั้งยังไม่สามารถเข้าถึงเงินกู้จากธนาคารได้ จึงทำให้ต้องหันไปพึ่งเงินกู้นอกระบบ ซึ่งมักมาพร้อมกับดอกเบี้ยสุดโหด กับเงื่อนไขที่ไม่เป็นธรรม รวมถึงการทวงหนี้ที่เข้าข่ายคุกคาม แต่รู้หรือไม่ว่าทางกฎหมายมีมาตรการช่วยเหลือ และปกป้องอยู่ด้วย มาดูกันว่า หนี้นอกระบบ กฎหมาย ช่วยอะไรได้บ้าง แก้ไขยังไงให้ปลอดภัย?
กฎหมายเกี่ยวกับหนี้นอกระบบ มีอะไรบ้าง?
แม้ว่าการกู้เงินนอกระบบอาจดูเป็นทางเลือกที่ง่ายกว่าการยื่นกู้กับทางธนาคาร แต่ตามกฎหมายก็ถือว่าการปล่อยเงินกู้ที่ผิดกฎหมาย หรือเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา ถือเป็นความผิดทางกฎหมาย โดยกฎหมายที่เกี่ยวข้อง มีดังนี้
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (มาตรา 654)
- กำหนดให้ดอกเบี้ยเงินกู้ ไม่เกิน 15% ต่อปี หากเกินจากนี้ถือว่าเป็นดอกเบี้ยเกินอัตรา และสามารถฟ้องร้องให้ศาลสั่งลดดอกเบี้ยได้
พ.ร.บ.ห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา พ.ศ. 2560
- หากเจ้าหนี้เรียกดอกเบี้ยเกินกว่าที่กฎหมายกำหนด ถือว่ามีความผิดอาญา
- มีโทษ จำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 200,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
พ.ร.บ.การทวงถามหนี้ พ.ศ. 2558
- ห้ามข่มขู่ ใช้ความรุนแรง หรือประจานลูกหนี้
- เจ้าหนี้ต้องทวงหนี้ในช่วง 8.00 – 20.00 น. ในวันธรรมดา และ 8.00 – 18.00 น. ในวันหยุด
- หากฝ่าฝืน มีโทษปรับสูงสุด 500,000 บาท หรือจำคุก 5 ปี
ถูกเจ้าหนี้นอกระบบข่มขู่ ควรทำยังไง?
สำหรับใครที่กู้ยืมเงินนอกระบบมาแล้ว นอกจากจะต้องเผชิญกับอัตราดอกเบี้ยมหาโหด แล้วยังมีโอกาสถูกทวงหนี้ที่เข้าข่ายคุกคาม หรือทำให้รู้สึกไม่ปลอดภัยด้วยเช่นกัน ซึ่งหากว่าถูกเจ้าหนี้นอกระบบทวงหนี้อย่างไม่เป็นธรรม ไม่ว่าจะ ข่มขู่ คุกคาม หรือทำร้ายร่างกาย สามารถแจ้งความกับทางตำรวจ หรือสำนักงานคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) ได้ทันที โดยมีขั้นตอนดังนี้
- รวบรวมหลักฐาน เช่น สลิปการโอนเงิน ข้อตกลงเงินกู้ และข้อความข่มขู่
- แจ้งความที่สถานีตำรวจ เพื่อให้ดำเนินคดีตามกฎหมาย
- ขอความช่วยเหลือจากศูนย์ช่วยเหลือลูกหนี้นอกระบบ เช่น ธนาคารแห่งประเทศไทย หรือกระทรวงยุติธรรม
แก้หนี้นอกระบบ แบบถูกกฎหมาย ทำยังไง?
หากติดหนี้นอกระบบ และต้องการหลุดพ้นจากวงจรนี้ สามารถใช้มาตรการทางกฎหมาย และทางเลือกทางการเงินที่ถูกต้อง เช่น
เจรจาขอลดหนี้หรือผ่อนชำระ
- ติดต่อเจ้าหนี้เพื่อขอปรับโครงสร้างหนี้ (แต่ต้องอยู่ในขอบเขตกฎหมาย)
- หลีกเลี่ยงการทำสัญญาที่ไม่เป็นธรรม
ขอสินเชื่อจากสถาบันการเงิน
ปัจจุบันมี สินเชื่อรายย่อยเพื่อแก้หนี้นอกระบบ จากธนาคารของรัฐ เช่น
-
- ธนาคารออมสิน
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.)
- ธนาคารอาคารสงเคราะห์ (ธอส.)
ปรึกษาหน่วยงานที่ช่วยเหลือลูกหนี้นอกระบบ
หากไม่สามารถแก้ปัญหาได้เอง สามารถขอคำแนะนำจากหน่วยงานต่อไปนี้
- ศูนย์ช่วยเหลือลูกหนี้นอกระบบ โทร 1359
- สำนักงานคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) โทร 1166
- กระทรวงยุติธรรม (สายด่วนยุติธรรม) โทร 1111 กด 77
หนี้นอกระบบอาจเป็นทางออกที่รวดเร็ว ไม่ยุ่งยาก แต่ก็แลกมากับความเสี่ยงสูงทั้งด้านทรัพย์สิน และจิตใจด้วยเช่นกัน ทั้งนี้ก็ยังมีกฎหมายช่วยปกป้องลูกหนี้อยู่ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการคิดดอกเบี้ยเกินอัตรา การทวงหนี้ที่ไม่เป็นธรรม หรือการข่มขู่คุกคาม หากตกเป็นเหยื่อของเจ้าหนี้นอกระบบลักษณะดังกล่าว ควรรวบรวมหลักฐาน และแจ้งความ รวมถึงหาทางออกด้วยสินเชื่อที่ถูกกฎหมาย ดังนั้นหากคุณ หรือคนใกล้ตัวกำลังเจอปัญหาหนี้นอกระบบ อย่าปล่อยให้บานปลาย ควรรีบจัดการตามขั้นตอนที่ถูกต้อง เพื่อกลับมามีเสถียรภาพทางการเงินอีกครั้ง
