สัญญาซื้อขายล่วงหน้าของทองคำหรือที่ชื่อเป็นทางการเรียกว่า Gold futures นั้น ในตลาดอนุพันธ์บ้านเราเริ่มมีการเปิดซื้อ-ขายสัญญาประเภทนี้มาตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2552 หรือเมื่อประมาณ 7 ปีก่อนซึ่งได้รับผลตอบรับอย่างดีเยี่ยมจากทั้งทางด้านนักลงทุนรายย่อยและนักลงทุนสถาบันสืบเนื่องมาจากตั้งแต่โบราณการทั้งคนไทยและคนไทยเชื้อสายจีนต่างนิยมซื้อทองเพื่อสวมใส่ ใช้ในงานสำคัญๆ หรือแม่กระทั่งเก็งกำไรการเปลี่ยนแปลงของราคา ซึ่งทำให้คนในสังคมไทยค่อนข้างคุ้นเคยกับทองคำเป็นอย่างดี
การที่ตลาดอนุพันธ์เริ่มเปิดซื้อขายสัญญาซื้อขายล่วงหน้าของทองคำนั้นมีเหตุผลหลายประการซึ่งนับเป็นประโยชน์อย่างมากต่อนักลงทุนทุกกลุ่ม เนื่องจากแรกเริ่มเดิมทีนักลงทุนที่ลงทุนในสัญญาประเภทนี้นั้นส่วนใหญ่ลงทุนเพื่อป้องกันความเสี่ยงของความผันผวนของราคาทองคำ นอกจากนั้นก็เป็นการเก็งกำไรในทิศทางการเปลี่ยนแปลงของราคาในสัญญาซื้อขายล่วงหน้าของทองคำ แต่อุปสรรคที่เกิดขึ้นสมัยที่ยังไม่มีสัญญาซื้อขายล่วงหน้าของทองคำในประเทศไทยคือนักลงทุนกลุ่มดังกล่าวต้องไปลงทุนในตลาดหลักๆในภูมิภาคแทน ดังเช่นตลาดสิงค์โปรเป็นต้น พอตลาดอนุพันธ์ในประเทศไทยเปิดเริ่มซื้อขายสัญญาประเภทนี้ทำให้สภาพคล่องสูงเป็นที่น่าพอใจอย่างมาก โดยผู้เขียนขอยกตัวอย่างแนวทางการลงทุนใน Gold futures ดังนี้
-
หากนักลงทุนคิดว่าราคาทองคำในอนาคตจะเพิ่มขึ้นให้เป็นผู้ซื้อ Gold futures หรือศัพท์ทางการนั้นเรียกว่าการเป็นผู้ถือสภานะ Long position
-
หากนักลงทุนคิดว่าราคาทองคำในอนาคตจะลดลงให้เป็นผู้ขาย Gold futures หรือศัพท์ทางการนั้นเรียกว่าการเป็นผู้ถือสถานะ Short position
โดยในตลาดอนุพันธ์บ้านเรานั้นปัจจุบันเมื่อสัญญาครบกำหนดอายุ ผู้ทำสัญญาประเภทดังกล่าวสามารถเลือกได้ว่าจะชำระราคาส่วนต่างกำไร-ขาดทุนของการทำสัญญาเป็นเงินสดหรือที่ศัพท์ทางการเรียกว่าชำระราคาเป็น Cash settlement แทนการส่งมอบทองคำกันจริงๆ หรือจะเลือกส่งมอบทองคำกันจริงๆตามสัญญาซึ่งปัจจุบันสามารทำได้ที่ร้านทองที่ร่วมรายการกับทางตลาดอนุพันธ์ซึ่งการส่งมอบทองคำกันจริงๆนั้นมีศัพท์ทางการเรียกว่า Physical delivery ซึ่งก็สุดแล้วแต่ตัวผู้ลงทุนเองครับ ส่วนเงินที่เกิดขึ้นจากการกำไรขาดทุนก็ชำระส่วนต่างกันไปตามจริง นอกจากนี้นักลงทุนมีความจำเป็นต้องเข้าใจรายละเอียดคร่าวๆของ Gold futures ดังนี้
- สินทรัพย์อ้างอิงของสัญญา Gold futures คงจะเป็นอย่างอื่นไปไม่ได้นอกจากทองคำ ซึ่งตลาด TFEX กำหนดให้ใช้ทองคำที่มีค่าความบริสุทธิ์ 96.5% หรือที่ชาวบ้านเรียกกันว่าทองตู้แดง(ตามร้านขายทองเยาวราช)นั่นเอง ซึ่งมีน้ำหนักเป็นบาท และซื้อขายกันด้วยเงินบาทตามที่นักลงทุนคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี และราคาดังกล่าวจะถูกประกาศโดยสมาคมผู้ค้าทองทุกวันครับ
- ขนาดของสัญญานั้นปัจจุบันสัญญาซื้อขายล่วงหน้าของทองคำมีขนาดของสัญญาให้เลือกลงทุนแบ่งเป็น Gold futures สัญญาใหญ่ ซึ่งขนาดของสัญญาเทียบเท่าสินทรัพย์อ้างอิงคือทองคำหนัก 50 บาทซึ่ง 1 สัญญามีมูลค่าเทียบเท่ามูลค่าทองคำเกือบ 1 ล้านบาทเลยทีเดียว อีกประเภทหนึ่งที่ทางตลาดอนุพันธ์ได้เปิดซื้อขายในตลาดเพื่อเพิ่มสภาพคล่องคือ สัญญาซื้อขายล่วงหน้าของทองคำ(ขนาดเล็ก)ซึ่งมีสินทรัพย์อ้างอิงคือทองคำหนัก 10 บาทซึ่งนับว่า เป็นการลดทอนสัญญาให้มีขนาดเล็กลงเพื่อเสริมสร้างสภาพคล่องในการ ซื้อ-ขาย และให้นักลงทุนวางเงินประกันสัญญาจำนวนน้อยลง
- เดือนที่สัญญาครบกำหนดอายุ สัญญาซื้อขายล่วงหน้าในตลาดอนุพันธ์บ้านเราทุกประเภทมีวันหมดอายุที่ตกต่างกันตามที่ทางตลาดอนุพันธ์(TFEX) เป็นคนกำหนด โดยในสัญญาซื้อขายล่วงหน้าของทองคำ จะมีวันหมดอายุเป็นเลขคู่ คือทุกๆ 2 เดือนสัญญาจะหมดอายุ หรือพูดง่ายๆว่า 1 ปีนั้นมีจำนวน Series ทั้งสิ้น 6 series ให้เลือกลงทุน
- หลักประกันของสัญญา Gold Futures ซึ่งการลงทุนในสัญญาซื้อขายล่วงหน้าประเภทฟิวเจอร์ ผู้ลงทุนต้องทำการวางเงินประกันก่อนเปิดสถานะ Long หรือ Short ซึ่งหลักประกันขั้นต้นสำหรับ Gold Futures (ใหญ่ 50 บาท)ประมาณ 40,000 บาทต่อ 1 สัญญา และ Gold Futures (สัญญา 10 บาท) ประมาณ 8,000 บาทต่อ 1 สัญญา
นอกจากนี้ยังต้องทราบในเรื่องของปัจจัยสำคัญๆที่ส่งผลกระทบต่อราคาทองคำเช่น ราคาทองคำในตลาดโลก (Gold Spot) อัตราแลกเปลี่ยนบาท/US ดอลล่าห์ อัตราเงินเฟ้อ และอื่นๆ ซึ่งเราต้องนำปัจจัยต่างๆมาวิเคราะห์ทิศทาง แนวโน้มของราคา นอกเหนือจากศาสตร์การวิเคราะห์ที่ใช้ร่วมกันทางด้านต่างๆเช่น การวิเคราะห์กราฟทางเทคนิค การวิเคราะห์จิตวิทยาตลาด เป็นต้น
นอกจากนี้นักลงทุนยังมีความจำเป็นต้องทราบถึงลำดับขั้นตอนในการลงทุนใน Gold futures เพราะถ้าเป็นการลงทุนในทองคำปกตินั้น เราก็เพียงแต่เดินไปร้านทองแล้วก็จ่ายเงินสด หรือแม้กระทั่งปัจจุบันการซื้อทองคำก็สามารถรูดบัตรเครดิตได้ แต่ถ้านักลงทุนต้องการลงทุนใน Gold futures จำเป็นต้องทำการเปิดบัญชีกับบริษัทหลักทรัพย์ที่มีใบอนุญาต หรือร้านทองที่ได้รับใบอนุญาตให้เป็นนายหน้าซื้อขายสัญญาล่วงหน้าของทองคำเสียก่อน หลังจากนั้นนักลงทุนต้องวางเงินประกันขั้นต้นโดยการฝากเงินเข้าไปในพอร์ตตราสารอนุพันธ์ที่เราได้ทำการเปิดเรียบร้อยแล้ว จึงจะเริ่มทำการซื้อขายได้ซึ่งขั้นตอนที่พูดมานี้ โดยเฉพาะการเปิดบัญชีจะต้องใช้ระยะเวลา 1-3 วันขึ้นอยู่กับบริษัทหลักทรัพย์/บริษัทนายหน้าซื้อขายอนุพันธ์ที่เราไปเปิดบัญชี ซึ่งแน่นอนใช้เวลามากกว่าการลงทุนในทองคำแบบทั่วไปครับ
ผู้เขียน: อาจารย์ ธัญญพัฒน์ ธัญญศิริ
Facebook Fan page: @AjBraveTanjasiri