ทำความรู้จักกับเครื่องหมายซื้อขายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์ฯ

วันนี้หากเราเริ่มเป็นนักลงทุนในหุ้น เราควรจะต้องรู้จักเครื่องหมายต่างๆ ที่ตลาดหลักทรัพย์ มีการขึ้นประกาศในหุ้นแต่ละตัว ในแต่ละวันด้วย เพราะเครื่องหมายเหล่านี้จะมีผลต่อการซื้อขายหุ้นที่เราสนใจอยู่ไม่มากก็น้อย เรามาดูกันดีกว่าว่ามีเครื่องหมายของหุ้นแบบไหนบ้างที่เราควรจะต้องรู้จักไว้

เครื่องหมายที่ตลาดหลักทรัพย์จะติดประกาศไว้กับหุ้นในแต่ละตัวและแต่ละครั้งนั้น ส่วนใหญ่จะเป็นการห้ามซื้อขายหุ้นนั้น ด้วยเหตุผลต่างๆ ได้แก่

• NP (Notice Pending) คือ บริษัทจดทะเบียนต้องรายงานและตลาดหลักทรัพย์ฯ อยู่ระหว่างรอข้อมูลจากบริษัท

• NR (Notice Received) คือ ตลาดหลักทรัพย์ฯ ได้รับการชี้แจงข้อมูลจากบริษัทจดทะเบียนที่ขึ้นเครื่องหมาย NP แล้ว และจะขึ้นเครื่องหมาย NR เป็นเวลา 1 วัน

• SP (Suspension) คือ ห้ามซื้อขายหุ้นเป็นการชั่วคราว โดยแต่ละครั้งจะมีระยะเวลาเกินกว่าหนึ่งรอบการซื้อขาย

• H (Halt) คือ ห้ามซื้อขายหุ้นเป็นการชั่วคราว โดยแต่ละครั้งมีระยะเวลาไม่เกินกว่าหนึ่งรอบการซื้อขาย

นอกจากนี้แล้วก็ยังมีเครื่องหมายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับสิทธิประโยชน์ต่างๆ ของหุ้น หรือที่เราอาจจะได้ยินคำศัพท์ที่ว่า Corporate Action ของหุ้นนั่นเอง ซึ่งจะเป็นตัวอักษรในตระกูล “X” ทั้งหลาย ซึ่งมีเครื่องหมายอะไรบ้างเรามาดูกัน

• XD (Excluding Dividend) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่ได้สิทธิรับเงินปันผล

• XI (Excluding Interest) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่ได้สิทธิรับดอกเบี้ย

• XE (Excluding Exercise) คือ เป็นการแสดงการปิดสมุดทะเบียนพักการโอนหุ้น เพื่อให้สิทธิแก่ผู้ถือหุ้นในการนำตราสารสิทธิไปแปลงสภาพเป็นหุ้นอ้างอิง

• XR (Excluding Right) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่ได้สิทธิจองซื้อหุ้นออกใหม่

• XW (Excluding Warrant) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่ได้สิทธิรับใบสำคัญแสดงสิทธิที่จะซื้อหุ้น

• XS (Excluding Short-term Warrant) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่ได้สิทธิรับใบสำคัญแสดงสิทธิในการจองซื้อหุ้นระยะสั้น

• XT (Excluding Transferable Subscription Right) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่ได้สิทธิในการซื้อหุ้นเพิ่มทุนที่โอนสิทธิได้

• XP (Excluding Principle) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่ได้สิทธิรับเงินต้นที่บริษัทประกาศจ่ายคืนในคราวนั้น

• XM (Excluding Meeting) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่มีสิทธิเข้าประชุมผู้ถือหุ้น

• XN (Excluding Capital Return) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่มีสิทธิในการรับเงินคืนจากการลดทุน

• XA (Excluding All) คือ ผู้ซื้อหุ้นไม่ได้สิทธิทุกประเภทที่บริษัทประกาศให้ในคราวนั้น

อย่างที่บอกไปว่าการขึ้นเครื่องหมายตระกูล “X” ให้กับหุ้นแต่ละตัวนั้นจะเรียกว่า Corporate Action หรือ อธิบายได้ว่าเป็นการที่บริษัทจดทะเบียน ประกาศดำเนินการอย่างใดอย่างหนึ่ง โดยอาจจะเป็นการเปลี่ยนแปลงนโยบายการดำเนินงาน หรือการเปลี่ยนแปลงนโยบายทางการเงินของบริษัท ซึ่งมีผลต่อมูลค่าของกิจการหรือกระทบต่อหลักทรัพย์ที่ออกโดยบริษัทจดทะเบียนนั้น และอาจจะมีผลต่อมูลค่าในส่วนของผู้ถือหุ้นและมูลค่าของหุ้น โดยจะมีผลกระทบใน 4 กรณี คือ

• การเปลี่ยนแปลงมูลค่าที่ตราไว้ของหุ้นหรือราคาพาร์ (Par Value) โดยการเพิ่มหรือลดมูลค่าที่ตราไว้ (Stock Split)
• การจ่ายปันผลเป็นหุ้นสามัญให้แก่ผู้ถือหุ้นเดิม (Stock Dividend)
• การเพิ่มทุนโดยให้สิทธิจองซื้อหุ้นสามัญใหม่แก่ผู้ถือหุ้นเดิมตามสัดส่วนการถือหุ้น (Right Issue)
• การจ่ายเงินปันผลพิเศษ (Extraordinary Dividend) กรณีจ่ายคืนจากกำไรสะสม

โดยทั้ง 4 กรณีทีว่านี้ก็จะมีผลกระทบต่อหุ้นแต่ละตัวไม่เหมือนกัน ซึ่งถ้าหุ้นตัวไหนมีการติดเครื่องหมายตระกูล “X” แล้วล่ะก็ จะมีผลกระทบกับหุ้นในแต่ละตัว คือ การเปลี่ยนแปลงของจำนวนหุ้นที่จดทะเบียน มูลค่าส่วนของผู้ถือหุ้น (ทางบัญชี) ผลกระทบของมูลค่าหุ้นของผู้ถือหุ้นเดิม (ทางทฤษฎี) และราคาหุ้นหลังจากเกิดธุรกรรมหรือหลังจากที่ติดเครื่องหมายตระกูล “X” ไปแล้ว โดยทางตลาดหลักทรัพย์ฯ ได้สรุปผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับหุ้นที่ติดเครื่องหมายตระกูล “X” ไว้แบบนี้คือ

ดังนั้นเรื่องเครื่องหมายต่างๆ ที่หุ้นแต่ละตัวจะติดประกาศไว้นั้นก็เป็นเรื่องที่นักลงทุนในหุ้นแบบเราควรที่จะต้องศึกษากันด้วย เพื่อที่จะให้เราสามารถวางแผนการลงทุนในหุ้นให้เป็นไปตามที่เราต้องได้