ผ่านช่วงการจ่ายเงินปันผลของบริษัทส่วนใหญ่ในตลาดหลักทรัพย์ๆ กันมาแล้ว บางบริษัทก็จ่ายเป็นเงินปันผลเหมือนทุกปี แต่ก็มีบางบริษัทที่จ่ายเป็นหุ้นปันผล แล้วการที่รับมาเป็นหุ้นปันผลนั้นดีหรือไม่ยังไง แตกต่างจากการได้รับเป็นเงินปันยังไง มาหาคำตอบกัน
อ่านเพิ่มเติม : หุ้นปันผลดี ๆ ในตลาด มีวิธีหากันยังไง ?
การจ่ายหุ้นปันผล คืออะไร
การจ่ายหุ้นปันผลก็คือเหมือนกับการจ่ายเงินปันผลเพียงแต่สิ่งที่บริษัทให้กับผู้ถือหุ้นเปลี่ยนจากเงินสดเป็นหุ้นให้กับผู้ถือหุ้น หากบริษัทยังจำหน่ายหุ้นไม่ครบตามจำนวนที่จดทะเบียนไว้ หรือบริษัทมีการออกหุ้นเพิ่มทุนและได้รับความเห็นชอบจากที่ประชุมผู้ถือหุ้น ก็ทำให้บริษัทสามารจ่ายปันผลเป็น หุ้นปันผล (Dividend Stock) ได้
โดยการจ่ายปันผลนั้นถือว่าเป็นรายได้ประเภทหนึ่งที่ไม่ว่าจะจ่ายปันผลด้วยเงินสดหรือหุ้น บริษัทก็มีหน้าที่ต้องหักภาษี ณ ที่จ่ายในอัตรา 10% ของเงินปันผลที่จ่ายให้กับผู้ถือหุ้น ดังนั้นเวลาที่มีการจ่ายปันผลด้วยหุ้นนั้นจะมีการจ่ายเงินปันผลด้วยเงินสดพร้อมกันมาด้วย สำหรับใช้หักภาษีเงินได้ ณ ที่จ่ายส่งให้กับกรมสรรพากร
แล้วทำไมบริษัทต้องจ่ายเป็นหุ้นปันผล
การจ่ายปันผลด้วยเงินสดกับการจ่ายปันผลด้วยหุ้นนั้น จะเหมือนกันตรงจะทำให้กำไรสะสมที่เป็นส่วนหนึ่งของส่วนของผู้ถือหุ้นของบริษัทลดลง แต่ที่แตกต่างกัน คือ การจ่ายปันผลด้วยเงินสดจะทำให้สินทรัพย์ของบริษัทลดลง ในขณะที่การจ่ายปันผลด้วยหุ้นนั้นสินทรัพย์ของบริษัทยังคงเท่าเดิม แต่จะทำให้ทุนจดทะเบียนที่ชำระแล้วที่เป็นส่วนหนึ่งของส่วนของผู้ถือหุ้นเพิ่มขึ้นนั่นเอง
และด้วยการจ่ายปันผลเป็นหุ้นนั้นก็อาจจะเป็นไปได้ว่าบริษัทมีความต้องการเก็บเงินสดของบริษัทไว้ ซึ่งอาจจเพื่อรักษาสภาพคล่องหรือเพื่อการดำเนินงานของบริษัทในด้านอื่นๆ อีกทั้งไม่ต้องการให้ส่วนของผู้ถือหุ้นของบริษัทลดลง เพราะจะมีผลต่ออัตราส่วนทางการเงินบางตัวแย่ลง เช่น D/E Ratio เป็นต้น
จะรู้ได้อย่างไรว่าจะมีการจ่ายปันผล
เมื่อบริษัทมีการประกาศจ่ายปันผลนั้นทั้งการจ่ายเป็นเงินสดและเป็นหุ้นปันผลนั้น บริษัทจะต้องมีการประกาศให้ชัดเจนว่าผู้ถือหุ้นที่มีสิทธิได้รับเงินปันผลนั้น คือ ผู้ที่ถือหุ้น ณ วันใด หรือที่เรียกว่า การระบุวันกำหนดรายชื่อผู้ถือหุ้นที่มีสิทธิรับเงินปันผล (Record Date) และให้มีการรวบรวมรายชื่อผู้ถือหุ้น โดยวิธีปิดสมุดทะเบียนพักการโอนหุ้น (Book Closing Date) ในวันทำการถัดไป
เมื่อบริษัทแจ้ง Record Date และ Book Closing Date ไปที่ตลาดหลักทรัพย์ฯ เรียบร้อยแล้ว ก็จะมีการขึ้นเครื่องหมาย XD ที่ย่อมาจาก Excluding Dividend ให้ผู้ลงทุนทราบล่วงหน้า 3 วัน นั่นก็หมายความว่า ผู้ที่ซื้อหุ้นตั้งแต่วันที่ตลาดหลักทรัพย์ขึ้นเครื่องหมาย XD ไปแล้วจะไม่มีสิทธิรับเงินปันผลที่บริษัทประกาศจ่ายในครั้งนี้นั่นเอง
และถ้าหากถามว่าการจ่ายปันผลด้วยเงินสดหรือจ่ายปันผลด้วยหุ้นนั้นจะมีผลต่อราคาของหุ้นหรือเปล่า คำตอบก็คือ ว่ามีผลกระทบเหมือนกันคือ จะทำให้ราคาของหุ้นนั้นลดลงเหมือนกัน แต่ด้วยเหตุผลที่แตกต่างกัน คือ การจ่ายเงินปันผลทำให้ราคาของหุ้นลดลงเนื่องจากการจ่ายด้วยเงินสดจะทำให้ทรัพย์สินของบริษัทลดลงเท่ากับมูลค่ารวมของเงินปันผลที่จ่ายไป นั่นก็จะทำให้มูลค่าตลาดของสินทรัพย์ลดลงทันทีด้วยจำนวนเดียวกัน และส่งผลต่อมูลค่าของหุ้นตามราคาตลาดลดลงไปด้วย ส่วนการจ่ายปันผลด้วยหุ้นนั้นก็ทำให้ราคาของหุ้นลดลงด้วยเช่นกัน แต่ด้วยเหตุผลที่ต่างจากการจ่ายเงินปันผลก็คือ การจ่ายด้วยหุ้นปันผลนั้นทำให้มีจำนวนหุ้นที่มาหารมากขึ้น นั่นก็จะทำให้ราคาของหุ้นลดลงเท่านั้นเอง
เพราะฉะนั้นการได้รับปันผลมาไม่ว่าจะเป็นเงินปันผลหรือหุ้นปันผลนั้น แตกต่างกันที่ได้เป็นเงินสดมาใช้ได้ทันทีตามอัตราการจ่ายเงินปันที่ประกาศ แต่ถ้าได้มาเป็นหุ้นก็ต้องขายออกเพื่อให้ได้เงินสดมาจะมากจะน้อยก็ต้องดูราคาตลาด ณ วันที่ขายออกว่ามากกว่าวันที่ได้หุ้นมาหรือเปล่า เท่านั้นเอง